Nghệ An có tài nguyên du lịch biển đảo phong phú, ưu thế hơn so với nhiều tỉnh, thành phố có biển ở nước ta. Với những cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, môi trường trong lành, Nghệ An đã và đang khai thác để phát triển thành các điểm du lịch hấp dẫn.
Thực tế trong nhiều năm qua, du lịch biển đảo đã được tỉnh quan tâm phát triển, xem đây là mũi nhọn kinh tế của địa phương. Định hướng phát triển du lịch từ nay đến năm 2020, tỉnh Nghệ An xác định tập trung phát triển các loại hình và sản phẩm du lịch biển đảo làm hướng chủ đạo. Cụ thể, Nghệ An phấn đấu đón 4,5 triệu lượt khách, trong đó khách quốc tế đạt 235.000 lượt người, doanh thu đạt 1.600 tỷ đồng; hoàn thiện cơ sở hạ tầng vùng ven biển đáp ứng yêu cầu phục vụ du lịch; thu hút trên 30.000 lao động trực tiếp trong ngành du lịch và tạo việc làm cho 70.000 lao động gián tiếp ngoài xã hội.
Thực hiện mục tiêu trên, tỉnh đã đề ra hướng đi cho du lịch biển đảo là phát triển loại hình du lịch nghỉ dưỡng, tắm biển kết hợp tham quan các di tích lịch sử - văn hóa trong vùng. Đây vừa là loại hình, vừa là sản phẩm được đông đảo du khách lựa chọn. Bên cạnh đó, tỉnh Nghệ An còn đầu tư một số loại hình, sản phẩm du lịch biển đảo mới như trò giải trí gắn liền với biển như mô tô nước, tàu lượn, dù lượn, lướt sóng, thuyền buồm, lặn biển, câu cá, câu mực trên biển, chợ hải sản… để giữ chân du khách lâu hơn.
Tỉnh cũng mở các tour du lịch đảo như đưa du khách ra thăm đảo Lan Châu, đảo Song Ngư thăm các di tích, khám phá hệ thủy sinh, khu sinh thái gắn với thiên nhiên, nuôi thả động vật... Tại vùng biển Diễn Châu, Quỳnh Lưu, Cửa Lò phát triển các loại hình du lịch tham quan di tích lịch sử văn hóa, tham quan làng nghề để du khách cùng trải nghiệm. Để phát triển loại hình này, các địa phương vùng biển của Nghệ An luôn chú trọng bảo tồn không gian cư trú của cư dân ven biển, nhiều di sản vật thể liên quan đến văn hóa biển vẫn được lưu giữ, lễ tục truyền thống, làng nghề của cư dân miền biển vẫn được bảo tồn, duy trì và phát huy.
Để có thể tạo ra những sản phẩm du lịch độc đáo, đặc sắc, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách, bên cạnh sử dụng nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, Nghệ An còn huy động thêm nguồn vốn từ các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp du lịch trên địa bàn cũng tăng cường hỗ trợ cộng đồng cư dân biển thông qua nhiều hình thức như tạo việc làm, hướng dẫn nghiệp vụ, cách ứng xử, đặc biệt là chia sẻ quyền lợi trên tinh thần công bằng và bình đẳng.
Xu thế du lịch của du khách hiện nay không chỉ là đi để khám phá vùng đất mới mà còn là để thưởng thức ẩm thực, tham quan chiêm bái lễ hội, khám phá đời sống của cư dân và tự thân trải nghiệm trong không gian cư trú, văn hóa, tâm linh của cộng đồng dân cư. Nắm bắt xu thế đó, cộng đồng cư dân vùng biển Nghệ An nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường sinh thái biển đảo, bảo tồn các di sản văn hóa và giá trị văn hóa biển đảo. Chính quyền địa phương vùng biển cũng tiếp tục trang bị cho cộng đồng kiến thức pháp lý về chủ quyền biển đảo, nâng cao năng lực tham gia hoạt động du lịch biển đảo của người dân, quan tâm hỗ trợ sinh kế cho người dân, khuyến khích họ tham gia vào hoạt động du lịch biển đảo, để người dân trở thành một trong những trụ cột chính phát triển du lịch biển đảo bền vững.
Du lịch biển đảo Nghệ An không ngừng phát triển với những loại hình du lịch đặc sắc, hấp dẫn, tạo được sự cuốn hút mạnh mẽ đối với du khách nội địa và du khách quốc tế. Không những thế, việc khai thác các tiềm năng và lợi thế vùng ven biển và hải đảo đã góp phần phát triển du lịch gắn với đảm bảo an ninh quốc phòng trên biển, hội nhập kinh tế quốc tế. Hiện nay, Nghệ An đang tiến hành đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, nâng cấp và hoàn chỉnh mạng lưới giao thông liên huyện, xã, thôn; tuyến Quốc lộ ven biển Nghi Sơn (Thanh Hóa) - Quỳnh Lưu - Diễn Châu - Nghi Lộc - Cửa Lò; hoàn thiện các tuyến giao thông vận chuyển đường thủy dọc theo sông Lam; nâng cấp, mở rộng Cảng Cửa Lò. Cùng với đó, tỉnh Nghệ An đầu tư phát triển cơ sở vật chất, kỹ thuật du lịch, đầu tư xây dựng cơ sở lưu trú hạng cao cấp tại các bãi biển Cửa Lò; Nghi Tiến, Nghi Thiết, Bãi Lữ (Nghi Lộc), Diễn Thành (Diễn Châu), Quỳnh Phương, Quỳnh Liên, Quỳnh Bảng (Quỳnh Lưu), các loại hình, dịch vụ cao cấp tại đảo Ngư… và đầu tư bảo tồn, tôn tạo các di tích lịch sử - văn hóa vùng ven biển phục vụ phát triển du lịch biển đảo bền vững.