(TITC) - Động Thiên Hà nằm ẩn mình giữa lòng dải núi Tướng ở độ cao gần 200m, trong rừng đặc dụng Hoa Lư. Ở thế kỷ thứ 10, dãy núi này đóng vai trò là một phần của bức tường thành thiên nhiên vững chắc bao bọc, bảo vệ phía tây nam kinh đô Hoa Lư, gắn liền với những địa danh lịch sử, văn hóa như bến thuyền nhà Lê, núi Phật Đầu Sơn, thửa ruộng Đấu Lính...
Để khám phá vẻ đẹp bên trong động Thiên Hà, du khách di chuyển từ bản Mường Thổ Hà (xã Sơn Hà), theo dòng kênh nhỏ có chiều dài chừng 1km thuộc hệ thống sông Bến Đang, sau đó tiếp tục bộ hành trên con đường đá dài 500m ven chân núi Tướng để tới động. Cửa động cao chừng 4m với vô số nhũ đá muôn hình vạn trạng được chiếu rọi bởi một dải ánh sáng tuyệt đẹp ngay tại lối vào. Toàn bộ động Thiên Hà dài chừng 700m, bao gồm cả động khô và động nước.
Phần động khô là nơi cao và rộng nhất trong động Thiên Hà, có nền rộng khoảng 40m, chiều dài 200m. Bên trong là hệ thống nhũ đá với hình dạng khác nhau gợi trí tưởng tượng của con người như: hình ông Bụt, lâu đài, muông thú, cánh quạt, tai người... Thêm vào đó, động khô còn có cửa thông lên sườn núi phía Nam, được gọi là Giếng trời. Giếng trời rộng và cao gần 3m được ánh sáng tự nhiên chiếu xuống tận đáy khiến không gian rộng mở và thoáng gió. Vào những ngày nắng vàng, ánh sáng phản chiếu vào các khối nhũ đá, tỏa ra những màu sắc lấp lánh, khi tím, khi vàng rất sống động.
Qua động khô đến động nước với chiều dài 500m, du khách đi thuyền trên dòng sông ngầm mà người dân nơi đây gọi là dải Ngân Hà để chiêm ngưỡng vô vàn khối thạch nhũ lung linh sắc màu với các tên gọi: đảo Hoa tiên, Bầu sữa mẹ, Cá hóa long... tạo cho du khách cảm giác như lạc vào chốn bồng lai tiên cảnh.
Đặc biệt, động Thiên Hà hầu như còn giữ nguyên vẹn vẻ hoang sơ và là nơi cư trú của hàng vạn con dơi. Tại đây, các nhà khoa học đã tìm thấy dấu tích của người Việt cổ với các vỏ nhuyễn thể, công cụ ghè đẽo, mảnh tước của nhóm mắc ma, xương động vật trên cạn... Tầng văn hóa được bảo tồn gần như nguyên vẹn trong động Thiên Hà cho thấy một bức tranh sinh động về cuộc sống của người Việt cổ với sự thích ứng và sáng tạo của cư dân văn hoá trước và sau biển tiến qua thời kỳ biển thoái trong thời đại Đá mới.
Với vẻ đẹp huyền ảo, tráng lệ, động Thiên Hà là điểm nhấn của du lịch hang động ở Ninh Bình để du khách cùng khám phá và chiêm ngưỡng.
Phạm Phương