Công bố mới nhất ngày 17/9 của Bộ phận thống kê ASEAN (ASEAN Stats) trong chuyên đề về Du lịch Việt Nam khẳng định: “Việt Nam là điểm đến của Thiên niên kỷ mới” và đã có bước phát triển nhanh chóng trong thập niên qua với tốc độ tăng bình quân 9,8%/năm.
Việt Nam hiện đứng thứ 4 trong khu vực ASEAN về thu hút khách du lịch quốc tế với số lượng khách du lịch đến từ ASEAN ngày càng tăng.
Theo báo cáo giám sát tiến bộ của cộng đồng ASEAN năm 2012 (ACPMS 2012) và theo Niên giám của Tổng cục Thống kê (Việt Nam), năm 2000, lượng khách quốc tế đến Việt Nam mới chỉ đạt 2,13 triệu khách nhưng đã tăng lên hơn 6 triệu khách (gấp 2,8 lần) vào năm 2011.
Trong quá trình phát triển, số lượng khách du lịch chỉ bị suy giảm vào năm 2009 do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, ngay sau đó, ngành Du lịch Việt Nam đã phục hồi nhanh chóng hơn cả mong đợi vào năm 2010, tăng lên 2 con số (33,9%), cao nhất trong khu vực.
Theo nghiên cứu, lựa chọn tới Việt Nam của các nhóm khách du lịch tương đối khác nhau. Lượng khách ngoài khối ASEAN vào Việt Nam chiếm đa số (khoảng 88% tổng số khách du lịch), trong khi khách du lịch đến từ các nước thành viên ASEAN chỉ chiếm khoảng 12%.
Tính riêng từng nhóm khách, Việt Nam là lựa chọn thứ 4 làm điểm đến của khách du lịch ngoài khối ASEAN chỉ sau Thái Lan, Singapore, Malaysia.
Sau 12 năm, Việt Nam đã vượt qua Indonesia về lượng khách du lịch từ ngoài khu vực ASEAN vào năm 2011 với 4,7 triệu lượt khách, Indonesia đón gần 4,4 triệu lượt khách.
Báo cáo cũng nêu rõ, về mặt kinh tế, chi tiêu của khách du lịch tại Việt Nam năm 2011 chiếm 4,5% GDP và 63,3% doanh thu xuất khẩu dịch vụ. Xuất khẩu du lịch chiếm 65,7% tổng giá trị xuất khẩu dịch vụ.
Trong giai đoạn 2005 - 2011, ngành Du lịch luôn xuất siêu, đạt đỉnh vào năm 2011 với 4 triệu USD. So với các nước trong khu vực, xuất khẩu du lịch Việt Nam đứng ở nhóm trung bình cùng với Indonesia và Philippines. Tuy nhiên, doanh thu của du lịch Việt Nam bị ảnh hưởng nhiều do Việt Nam còn phải thuê mướn phương tiện vận tải của nước ngoài.
ASEAN Stats đánh giá kết quả khả quan của ngành Du lịch Việt Nam có được là nhờ vào thế mạnh như phong cảnh thiên nhiên phong phú, văn hóa đa dạng, an toàn và giá cả hấp dẫn. Theo báo cáo ACPMS 2012, giá tiêu dùng của Việt Nam theo sức mua tương đương thuộc nhóm thấp nhất trong khu vực. Đây là nhân tố quan trọng thu hút khách du lịch đến với Việt Nam.
Tuy nhiên, ASEAN Stats cũng đưa ra một số đánh giá mà chúng ta cần tham khảo như: Việt Nam vẫn còn một số yếu kém về cơ sở vật chất và hạ tầng du lịch, cũng như về chất lượng dịch vụ, quản lý dịch vụ; Việt Nam cần rất nhiều nỗ lực và thời gian để có thể thu ngắn khoảng cách phát triển ngành Du lịch với các quốc gia trong khu vực như Malaysia, Thái Lan để ngành Du lịch Việt Nam thật sự trở thành ngành kinh tế “mũi nhọn”.