Trên thực tế ở Việt Nam chưa có phim trường cổ trang theo đúng nghĩa. Và do đó chúng ta cũng chưa có loại hình du lịch phim trường. Vì vậy, khi phim trường cổ trang Yên Tử được khởi công xây dựng đã trở thành ý tưởng mới mẻ, độc đáo rất được chú ý.

Theo dự án, diện tích phim trường rộng khoảng 20ha, đặt tại địa phận xã Thượng Yên Công (TP Uông Bí) do Công ty CP Việt Nam Tinh Hoa làm chủ đầu tư. Hoạ sĩ Nguyễn Mạnh Đức, người thiết kế bối cảnh cho dự án này, cho biết, cùng với mục đích quay phim, đây còn là quần thể kiến trúc văn hoá mang xu hướng phục vụ du lịch nhân văn. Công trình được thiết kế sao cho vừa đậm chất điện ảnh lại đậm nét tâm linh. Đến đây, du khách có thể được hoà nhập, sống trong không gian văn hoá cổ xưa, với những kiến trúc kiểu kinh thành, đại điện thiết triều, hậu cung, các dinh thự của quan lại, phố cổ, làng quê xưa, những ngôi nhà gỗ cổ, khu văn hoá ẩm thực phục vụ các món ăn dân tộc, tìm hiểu tư liệu lịch sử về dòng phim cổ trang Việt Nam, lại vừa thành kính dâng hương lên Đức Phật.

Bởi vậy, tiêu chí đầu tiên được nhà đầu tư xác định khi xây dựng phim trường là tái tạo rõ nét không gian văn hoá cổ của người Việt. Thực hiện điều đó, nhà đầu tư đã mời những chuyên gia sử học, Phật học có uy tín để tìm hiểu kĩ từng giai đoạn lịch sử dân tộc để có những tư vấn hợp lý. Từ đó để có thiết kế kiến trúc phù hợp, sử dụng tối đa mọi chất liệu tự nhiên như gỗ, đá ong, sành sứ v.v.. Và trên hết, dự án đã hạn chế tối đa sự can thiệp của kĩ thuật hiện đại làm thay đổi cảnh quan thiên nhiên khu vực danh thắng Yên Tử.

Tổng thể phim trường chia làm hai khu vực với 2 con đường dẫn vào là đường Đào Nguyên và đường Tuỳ Duyên. Khu vực thứ nhất bố trí cảnh quan mô phỏng đời sống văn hoá bản địa và nhiều công trình như: Chợ quê, bãi tập binh lính, đình đền miếu mạo dân gian, lầu gác nhà sàn. Bên cạnh đó là một số cụm kiến trúc toàn cảnh mô phỏng khu sứ quán, trạm ngựa, nơi tiếp sứ thần, cổng thành cổ v.v.. Trong tương lai, nơi đây sẽ được xây dựng thành khu du lịch văn hoá với những gian hàng trưng bày, giới thiệu đạo cụ dùng trong các bộ phim cổ trang đã được quay tại phim trường.

Khu vực thứ hai nằm ở trung tâm của dự án với 6 khu dựng cảnh khác nhau cho phim theo đặc thù vùng miền, giai cấp, địa vị xã hội giống hệt như hình ảnh thu nhỏ của một kinh đô xưa, bao gồm cả nội đô và ngoại thành. Riêng khu hoàng thành được chọn làm bối cảnh chính có một điểm nhấn quan trọng là với đại điện rộng 1.500m². Đồng thời, đại điện còn dùng làm phòng chiếu phim và là nơi lưu trữ tư liệu, hình ảnh về các bộ phim cổ trang được quay tại đây để giới thiệu tới du khách tham quan.

Theo đánh giá của NSND Đặng Xuân Hải, Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam, sau này, những cảnh, những đoạn phim, những đoạn ảnh giới thiệu phim được trích ra sẽ là công cụ hữu dụng để quảng bá du lịch rất hấp dẫn. Ông Đặng Xuân Hải cũng tin tưởng rằng, trong tương lai, trường quay phim cổ trang Yên Tử sẽ là điểm đến rất lý thú của du khách, nhất là những người vừa ham thích du lịch lại vừa yêu điện ảnh.

Ngoài ra, dự án còn có các công trình phố thị, nhà quan lại, làng xã thuần Việt, 20 chiếc cầu đá, 60 ngôi nhà gỗ cổ, hàng ngàn đồ gốm sứ, vũ khí cổ, vườn địa đàng Thượng Uyển, thác đổ, sông suối v.v.. Không gian được thiết kế rất hài hoà với thiên nhiên vừa đậm chất điện ảnh nhưng cũng rất đời thường lại tiến gần hơn với xu hướng giải trí mới của nền điện ảnh thế giới hiện đại.

Theo hoạ sĩ Nguyễn Mạnh Đức, chỉ cần thay đổi hoa văn, những con rồng đá, rồng trên nóc cung điện, trang trí nhà cửa v.v.. là một bối cảnh của triều đại khác sẽ hiện ra để phục vụ cho những bộ phim cổ trang tiếp theo. Như thế, công năng sử dụng của phim trường này là rất cao, sản phẩm được tạo ra phục vụ du lịch cũng sẽ rất phong phú. Ngoài ra, dân cư trong và ngoài khu vực phim trường cũng có thể sản xuất các mặt hàng thủ công mỹ nghệ truyền thống, các vật phẩm lưu niệm có mặt trong các bộ phim nổi tiếng để bán cho du khách hoặc làm hướng dẫn viên, phục vụ nhu cầu ăn nghỉ vui chơi giải trí của du khách. Chính vì điều đó, phim trường sẽ mở ra hàng loạt các sản phẩm dịch vụ “ăn theo” du lịch.

Hiện nay, phim trường cổ trang Việt Nam bước đầu hoàn thiện giai đoạn thứ nhất và chuẩn bị bấm máy phim Phật hoàng Trần Nhân Tông, bộ phim cổ trang được quay đầu tiên ở đây. Các con đường Đào Nguyên, đường Tuỳ Duyên, đường Bồ Đề dẫn vào phim trường và hai giếng nước mang tên Mắt rồng đã đưa vào sử dụng. Nhà Thất thiền Quốc sư Phù Vân và nhà Ái tình bên hồ Tụ Thuỷ cũng đã hoàn tất, khu phố thị với 30 ngôi nhà lớn dần được hoàn thành, một số cảnh quan đang trong quá trình điều chỉnh cho phù hợp. Dự kiến đến đầu năm 2016, phim trường sẽ được hoàn thành một loạt hạng mục còn lại như: Cụm tổng công trình hoàng thành, khu nhà ở quan lại, đường nội bộ nối các phân khu, đường quê cầu cống, nhà cổ, làng xã xưa của nhiều vùng miền...

Ý tưởng của Công ty CP Việt Nam Tinh Hoa là rất đáng khích lệ, tuy nhiên, để có được một phim trường cổ trang bài bản hấp dẫn vẫn còn nhiều việc phải tiếp tục điều chỉnh, hoàn tất. Theo nhà văn Hoàng Quốc Hải, tác giả của nhiều bộ tiểu thuyết lịch sử, trước mắt, nên làm phim lịch sử để cho khán giả những “món ăn” chính thống trước đã. Sau đó, hãy làm phim cổ trang, loại phim giải trí, loại phim “nửa thật nửa giả”…