Được mệnh danh là vịnh Hạ Long trên núi, hồ Hòa Bình sở hữu phong cảnh đẹp, hữu tình cùng khí hậu trong lành, mát mẻ, là điểm đến hấp dẫn không thể bỏ qua của du khách. Nơi đây rất thích hợp cho các hoạt động vui chơi, giải trí, tham quan, nghỉ dưỡng cuối tuần.

Hồ có cảnh quan đa dạng với địa hình bị chia cắt bởi nhiều ngòi, khe, suối... Trong hồ có 47 đảo lớn nhỏ, trong đó có 11 đảo đá vôi với diện tích 116 ha và 36 đảo núi đất với diện tích 157,5 ha. Mỗi hòn đảo có một tên gọi khác nhau theo đúng đặc trưng riêng của từng đảo như: đảo Cối Xay Gió, đảo Dừa, đảo Bạn Bè,... Ngồi trên thuyền, du khách có thể phóng tầm mắt để ngắm trọn vẻ đẹp nước non thơ mộng hai bên hồ, chiêm ngưỡng những dãy núi trùng điệp hòa mình vào làn nước xanh biếc. Xa xa, những bãi hoa màu bồng bềnh giữa biển nước mênh mông tạo nên vẻ đẹp hoang sơ, bình dị chắc hẳn sẽ làm say lòng du khách. Đến đây, du khách có cơ hội tham quan nhà máy thủy điện Hòa Bình - công trình thế kỷ mang tầm vóc thời đại với sự giúp đỡ của đất nước Liên Xô anh em. Sau khi ngắm nhìn đập tràn và đập xả lũ của thủy điện Hòa Bình, du khách sẽ đến dâng hương tại Tượng đài Bác Hồ cao 18m bằng đá granit trắng trên đồi ông Tượng, thăm nhà truyền thống nơi lưu giữ bức thư thế kỷ gửi thế hệ mai sau và đài tưởng niệm những công nhân Việt Nam và chuyên gia Liên Xô hy sinh trong quá trình xây dựng công trình thuỷ điện.

Rời khu vực Nhà máy thuỷ điện Hòa Bình, du khách tiếp tục tham quan đền Bà Chúa Thác Bờ - ngôi đền linh thiêng bên lòng hồ Hòa Bình. Đền thờ Bà Chúa Thác Bờ - Đinh Thị Vân - người Mường, có công giúp Vua Lê Lợi về quân lương, thuyền mảng vượt thác Bờ tiến quân lên Mường Lễ, Sơn La dẹp loạn đảng Đèo Cát Hãn. Sau khi mất, bà thường hiển linh giúp dân vượt thác an toàn, phù hộ cho trăm dân trong vùng mưa thuận, gió hòa. Ngoài thờ bà Chúa Thác Bờ, đền còn thờ các vị thần, thánh trong tín ngưỡng dân gian người Việt, trong đó có Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ. Đền gồm 3 gian, mái lợp bằng bê tông cốt thép, được thiết kế theo kiểu vòm cuốn và kiến trúc mặt bằng hình chữ đinh gồm: nhà Đại bái và nhà Hậu cung. Hiện nay, tại di tích này còn lưu giữ một quả chuông đồng đúc vào tháng 2, năm Thành Thái thứ 6 (1807).

Nằm trong quần thể di tích đền Chúa Thác Bờ còn có động Thác Bờ. Không gian linh thiêng cùng những thạch nhũ kỳ ảo, muôn hình vạn trạng khiến động Thác Bờ trở thành điểm đến hấp dẫn trong tuyến du lịch tham quan lòng hồ Hòa Bình. Động Thác Bờ được chia làm 2 khu chính. Khu thờ Phật có diện tích khá rộng, gọi là đền Thác Bờ, có tượng Phật Tổ Quan Âm rất lớn, cùng tượng Quan Thế Âm Bồ Tát và các vị thần linh cai quản vùng này. Nơi đây còn có ban thờ Bác Hồ trang nghiêm, luôn thơm mùi hoa tươi và hương trầm. Khu lòng động có những khối thạch nhũ huyền ảo, được hình thành qua hàng triệu năm, khối dưới đất mọc lên, khối từ trên sà xuống, vô cùng đa dạng với những hình thù sinh động như cá chép hóa rồng, cây vàng, cây bạc, ô trời, lọng trời, khung đàn đá, dàn cồng chiêng Mường...

Tiếp tục hành trình, từ động Thác Bờ, du khách sẽ di chuyển đến bản Ngòi thuộc xã Ngòi Hoa, huyện Tân Lạc. Bản Ngòi là nơi cư trú của đồng bào dân tộc Mường, sống chủ yếu dựa vào đánh bắt thủy sản tại lòng hồ Hòa Bình. Nơi đây vẫn giữ được nét đẹp nguyên sơ với những nếp nhà sàn mái cọ, những thác nước tự nhiên mát lành, trong trẻo cùng những con người hiền lành, chân chất… Du khách còn có dịp thăm nhà sàn của Thầy Mo – người được xem là “giữ lửa” trong đời sống tinh thần người Mường; tìm hiểu về Mo Mường và nghe Thầy Mo diễn xướng trích đoạn Mo Mường trong nghi lễ cầu phúc lộc. Ngoài ra, bản Ngòi là địa điểm lý tưởng cho những khách muốn trải nghiệm trekking, hòa mình vào với thiên nhiên.

Bài: Lam Phương; ảnh: Greentours