Mộc bản triều Nguyễn chính thức đón nhận Bằng di sản tư liệu thế giới
Cập nhật: 17/12/2009
Sáng ngày 16/12/2009, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước đã trang trọng tổ chức Lễ đón nhận Bằng Di sản tư liệu thế giới của UNESCO cho tài liệu Mộc bản triều Nguyễn.

Ngày 31/7/2009, hồ sơ “Mộc bản triều Nguyễn” đã được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới thuộc Chương trình Ký ức thế giới và chính thức được công bố trong danh sách 35 Di sản tư liệu thế giới được UNESCO công nhận năm 2009. Đây là tài liệu đầu tiên của Việt Nam được UNESCO công nhận là “Di sản tư liệu thế giới”.

Hiện nay, khối tài liệu Mộc bản triều Nguyễn hiện đang được bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV, thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng.

Mộc bản là bản khắc chữ Hán hoặc chữ Nôm ngược để in ra sách trong thời kỳ phong kiến. Tài liệu Mộc bản hiện đang được bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia (Đà Lạt), bao gồm những tác phẩm chính văn, chính sử do triều Nguyễn biên soạn, các sách kinh điển. Trước đây, Mộc bản được bảo quản tại Quốc tử giám Hà Nội, sau đó được chuyển về Đà Lạt. Đây là kho tài liệu quý giá với 152 đầu sách gồm nhiều chủ đề khác nhau như: lịch sử, địa lý, chính trị-xã hội, quân sự, pháp chế, giáo dục, văn thơ…Chính vì những tính chất quan trọng đó mà trong thời kỳ phong kiến, những tài liệu này được coi là quốc bảo, chỉ những người có trách nhiệm và thẩm quyền làm việc tại Quốc sử quán mới được tiếp xúc và sử dụng chúng. Mỗi bộ sách chỉ được khắc in khi có lệnh của vua.

Tài liệu Mộc bản có nhiều tác phẩm quý hiếm như: Đại Nam thực lục, Đại Nam nhất thống chí, Khâm định Việt sử thông giám cương mục, Khâm định Đại Nam hội điển sự lệ…, ngoài ra còn có các tác phẩm Ngự chế văn, Ngự chế thi do các vị hoàng đế nổi tiếng như Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức sáng tác.

Có thể nói Mộc bản triều Nguyễn ngoài giá trị về mặt sử liệu còn có giá trị về nghệ thuật, kỹ thuật chế tác. Nó đánh dấu sự phát triển của nghề khắc ván in ở Việt Nam.
HNM