Đoàn rước trong lễ Khai hội chùa Tiên

Động Tiên - Phú Lão gồm nhiều động nhỏ liên hoàn với nhau như động Tiên, đền Mẫu, Tam Bảo, động Chung, động Thượng, Quán Trình... Mỗi điểm đều chứa đựng trong đó những giá trị văn hóa vật chất và tâm linh đặc sắc với nhiều trầm tích còn nguyên bản, muôn hình dạng như hình bầu sữa mẹ, bọc trăm trứng, đài sen, nón ba tầng, suối vàng, suối bạc...  

Từ nhiều năm nay, lễ hội chùa Tiên đã trở thành một trong những lễ hội lớn của tỉnh. Ngày khai hội được tổ chức vào mồng 4 Tết âm lịch, ngày này vốn là ngày mở cửa rừng của người dân địa phương, sau trở thành ngày khai hội.  

Hàng ngàn Phật tử cùng du khách thập phương tham gia vào các hoạt động lễ hội mang đậm tính truyền thống dân tộc, tâm linh hướng thiện như dâng hương, hát Cung văn nhằm ca ngợi con người tiền sử xa xưa, cầu tài, cầu lộc, cầu mùa màng bội thu...  

Du khách sẽ tham quan vãn cảnh quần thể di tích bằng dâng hương tại đền Trình thờ tam vị đức Thánh ông đã có công khai phá vùng đất Nhượng Lão (nay là thôn Lão Ngoại), đến đền Mẫu, nơi thờ Mẹ - một tín ngưỡng bản địa nguyên thủy của người Việt cổ.  

Phía sau ngôi đền là dãy núi với nhiều hang động tuyệt đẹp, thần bí, phía trước là dòng suối Khốm uốn lượn. Ngay dưới chân Đền là động Mẫu Long (còn gọi là động Mẫu Âu Cơ), trong động là nơi ngự của Mẫu Âu Cơ với bọc trăm trứng và cánh chim Lạc Việt.  

Đường lên động Tiên có 296 bậc uốn lượn theo dãy núi Tùng Xê. Động Tam Tòa có ba tòa động đẹp lung linh huyền ảo, cửa động lộ thiên giữa sườn núi Rộc Đản. Từ cửa động có thể ngắm nhìn toàn cảnh vùng đất sơn thủy hữu tình đẹp như bức tranh thủy mặc.  

Bên trái động Tam Tòa là động Linh Sơn Địa Mẫu thờ Địa Mẫu, người tạo ra thế giới này, bên phải là lối sang động Người Xưa (Hang Hồ) chứa đựng dấu tích và đồ dùng của người Việt cổ nên được gọi là động Người Xưa...  

Trong năm 2010, chùa Tiên đã thu hút trên 300.000 lượt khách đến thăm quan, tổng thu các loại phí trên 7 tỷ đồng, tăng 87,41% so với năm 2009.  

Từ ngày mồng 4 Tết Tân Mão 2011 đến nay, mỗi ngày chùa Tiên Phú Lão đón hàng nghìn du khách gần xa đến tham quan, dâng lễ.