Theo kế hoạch, tháng 9/2012, hồ sơ quần thể danh thắng Tràng An là di sản thiên nhiên thế giới sẽ được trình lên tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO).

Trong các tiêu chí do UNESCO đưa ra, Tràng An đáp ứng được 2 tiêu chí, đó là tiêu chí 7 về giá trị địa chất- địa mạo: "Di sản là những ví dụ nổi bật đại diện cho những giai đoạn quan trọng của lịch sử trái đất, bao gồm cả việc ghi chép lại cuộc sống, các quá trình địa chất lớn đang tiếp diễn trong sự phát triển của các địa mạo, hay những đặc điểm địa chấn và địa hình lớn"; tiêu chí 9 về giá trị thẩm mỹ: "Di sản chứa đựng các hiện tượng thiên nhiên siêu việt hay khu vực có vẻ đẹp thiên nhiên khác thường và tầm quan trọng thẩm mỹ".

Thạc sĩ Nguyễn Ngọc Luyên, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Ninh Bình cho biết, quần thể danh thắng Tràng An được chia làm 4 khu chức năng gồm: khu trung tâm; khu du lịch hang động; khu núi chùa Bái Đính và khu công viên văn hóa, có 9 tuyến du lịch đường thuỷ và 2 tuyến du lịch đường bộ. Hệ thống giao thông trên bộ được xây dựng với 11 đường chính, đường nhánh và đường đi bộ qua núi với tổng chiều dài gần 40km.

Ông Trần Hữu Bình, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Bình khẳng định, trong quá trình xây dựng quần thể danh thắng Tràng An là di sản thiên nhiên thế giới, tỉnh sẽ kiên quyết giữ gìn nguyên trạng cảnh quan, môi trường sinh thái, môi trường xã hội nơi đây để phát triển loại hình tham quan, nghỉ dưỡng kết hợp tín ngưỡng văn hóa tâm linh, đồng thời chống mọi biểu hiện tận dụng để khai thác cạn kiệt sản phẩm du lịch.