Tuy nhiên, nếu nhìn vào thực tế, du lịch Quảng Ninh hiện vẫn chưa thực sự khai thác hết tiềm năng của mình. Và để phát triển du lịch một cách bền vững, đáp ứng nhu cầu đòi hỏi ngày càng cao của du khách, một trong những giải pháp quan trọng mà du lịch Quảng Ninh đã và đang nỗ lực thực hiện, đó là nâng cao chất lượng dịch vụ, phát triển các sản phẩm du lịch mới, cải thiện môi trường kinh doanh du lịch...

Hiện nay trên địa bàn tỉnh có khoảng 1.000 cơ sở lưu trú, trong đó có 16 khách sạn tiêu chuẩn 4 sao, trên 500 tàu du lịch các loại. Cơ sở hạ tầng dịch vụ du lịch tại các trung tâm du lịch Bãi Cháy, Tuần Châu, Hùng Thắng, Trà Cổ, Vân Đồn, Yên Tử... được đầu tư mới  hiện đại. Nhiều sản phẩm du lịch như: tour tham quan Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long, du lịch nghỉ dưỡng, du lịch biển, du lịch giải trí, du lịch văn hoá, lễ hội, tâm linh, du lịch thương mại, tham quan các di tích lịch sử… được đưa vào khai thác. Trong giai đoạn 2001-2010, tổng lượng khách du lịch đến với Quảng Ninh tăng trưởng bình quân đạt mức 11,8%/năm, trong đó khách quốc tế tăng 13,5%, tổng doanh thu du lịch tăng bình quân 24,5%. Sáu tháng đầu năm nay, Quảng Ninh đã đón gần 4,7 triệu lượt du khách, tăng 9% so với cùng kỳ năm ngoái, doanh thu đạt 2.548 tỷ đồng. Đây là kết quả đáng ghi nhận trong bối cảnh tình hình kinh tế chung đầy biến động khó khăn như hiện nay.

Để phát triển du lịch bền vững theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, có trọng tâm, trọng điểm, ngành Du lịch Quảng Ninh đã và đang xây dựng chiến lược phát triển thương hiệu bằng những việc làm cụ thể, luôn đặt việc khai thác giá trị du lịch của các danh lam, thắng cảnh song hành với việc bảo vệ, gìn giữ và tôn tạo; nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch. Theo đó, cùng với công tác đầu tư quy hoạch cơ sở hạ tầng, ngành Du lịch luôn chú trọng đến việc xây dựng thêm các sản phẩm du lịch đặc sắc, nhất là sản phẩm du lịch văn hoá, nghệ thuật, sản phẩm du lịch thể thao, giải trí, du lịch sinh thái và những khu vực du lịch mua sắm nhằm tăng sức hấp dẫn cho du lịch Quảng Ninh. Cụ thể, ngay từ đầu năm 2012, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh đã chỉ đạo 3 đoàn nghệ thuật của tỉnh (là Đoàn Nghệ thuật chèo, Đoàn Kịch nói và Đoàn Nghệ thuật cải lương) phối hợp với Nhà Văn hoá Việt Nhật, Trường Cao đẳng Văn hoá nghệ thuật và Du lịch, tổ chức xây dựng những chương trình biểu diễn nghệ thuật dân tộc phục vụ du khách. Tại khu du lịch Bãi Cháy, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh đã phối hợp với Công ty CP quốc tế Hoàng Gia tiếp tục triển khai, hoàn thiện chương trình biểu diễn múa rối nước... Đến nay, các chương trình này đã được đưa vào khai thác theo hướng vừa tổ chức triển khai, vừa rút kinh nghiệm điều chỉnh. Ngoài các điểm biểu diễn nghệ thuật trên bờ, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh cũng đã mời gọi các doanh nghiệp tổ chức thêm các điểm biểu diễn trên Vịnh tại những nơi có tàu phục vụ khách du lịch lưu trú đêm. Bên cạnh đó, ngành Du lịch còn phối hợp với các địa phương trọng điểm về du lịch, Sở Công thương, lựa chọn những địa điểm phù hợp để tổ chức các hoạt động văn hoá, nghệ thuật... phục vụ du khách; phối hợp với Tổng cục Du lịch xây dựng quy chế quản lý lữ hành đón khách Trung Quốc theo cơ chế đặc thù. Đặc biệt, ngành Du lịch đã tăng cường phối hợp với các địa phương, ban, ngành liên quan mở rộng các tour, tuyến nhằm mở rộng không gian du lịch, tăng thời gian lưu trú của du khách. Cũng trong năm 2012, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch Quảng Ninh, Công ty lữ hành Saigontourist và UBND TX Quảng Yên đã phối hợp mở thêm tuyến và sản phẩm du lịch mới với loại hình du lịch văn hoá tại các điểm tham quan như: Miếu Vua Bà, Đình Phong Cốc, khu làng nghề thủ công sản xuất thuyền nan, Bảo tàng Quảng Yên, Bãi cọc Bạch Đằng... Hiện nay, Công ty lữ hành Saigontourist (Chi nhánh Quảng Ninh) đang xây dựng các chương trình du lịch cụ thể để chào bán và đưa khách du lịch tàu biển đến các điểm du lịch trên. Tuyến du lịch này sẽ là sản phẩm kết nối với nhóm sản phẩm tại khu vực Vịnh Hạ Long.

Du khách nước ngoài trải nghiệm công việc bắt cá tại xã Yên Đức (huyện Đông Triều)

Cùng với sản phẩm du lịch tại TX Quảng Yên là nhóm sản phẩm du lịch tại Đông Triều (Du lịch cộng đồng làng quê Yên Đức và các làng nghề làm gốm, điểm dừng chân mua sắm tại Đông Triều). Nhóm sản phẩm tại đây đã được đưa vào khai thác từ nhiều năm, nay sẽ tiếp tục hoàn thiện…

Thêm nữa, để đa dạng hoá các tour, tuyến du lịch tham quan Vịnh Hạ Long, mới đây, Quảng Ninh đã mở rộng việc xây dựng các tuyến du lịch tham quan Vịnh Bái Tử Long. Đến nay đã hình thành được 3 tuyến chính: Tuyến Hạ Long - Công viên Hòn Xếp; tuyến Vũng Đục (TP Cẩm Phả) - Công viên Hòn Xếp và tuyến Cái Rồng - Minh Châu. Còn với du lịch trên bộ, cùng với việc kết nối các tuyến du lịch của các địa phương ngoài tỉnh với các tuyến trong tỉnh, ngành Du lịch mở rộng và kết nối lại các tuyến này đến với các sản phẩm du lịch mới đưa vào khai thác, tạo dựng các tuyến theo chuỗi liên hoàn. Ngoài ra, còn mở các  tuyến, điểm du lịch mới kết nối Hạ Long với các địa danh vùng biên giới thuộc các huyện Bình Liêu, Hải Hà và TP. Móng Cái. Không chỉ quan tâm đến việc phát triển sản phẩm du lịch mới, Quảng Ninh cũng đặc biệt chú trọng đến việc đào tạo nguồn nhân lực du lịch có tay nghề cao. Trong thời gian gần đây, ngành Du lịch đã phối hợp với Dự án EU liên tục mở các lớp đào tạo nâng cao trình độ cho cán bộ quản lý, nhân viên khách sạn, nhà hàng, tàu du lịch trên địa bàn tỉnh.

Trao đổi với phóng viên Báo Quảng Ninh, lãnh đạo Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh cho biết, hiện nay, ngành Du lịch Quảng Ninh đang trong giai đoạn chuyển đổi từ số lượng sang chất lượng. Một số lĩnh vực còn yếu và thiếu đang được lên kế hoạch đầu tư như các sản phẩm có chất lượng cao và đẳng cấp quốc tế, các sản phẩm vui chơi giải trí, dịch vụ phụ trợ nhằm kéo dài thời gian lưu trú của khách. Trong năm 2013, ngành Du lịch sẽ tập trung vào một số lĩnh vực trọng yếu như triển khai công tác xây dựng Quy hoạch phát triển du lịch giai đoạn 2013 - 2020, định hướng đến 2030, đã được Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh cùng Tập đoàn BCG (Hoa Kỳ) ký kết. Bên cạnh đó, tỉnh sẽ tập trung chỉ đạo và tổ chức thực hiện quyết liệt công tác chấn chỉnh và quản lý môi trường kinh doanh du lịch, phấn đấu đến 2014 môi trường kinh doanh du lịch trên địa bàn Quảng Ninh cơ bản sẽ được cải thiện…