Xuất thân từ tầng lớp dân nghèo cùng khổ, Trịnh Kiểm đã trở thành một vị tướng tài, được quân sỹ mến mộ. Suốt 25 năm cầm quân chinh chiến phò Lê, diệt Mạc, ông đã có nhiều cống hiến lớn ở thời Lê Trung Hưng, tạo nên cơ nghiệp nhà Trịnh với 12 đời chúa tiếp nối trị vì đất nước (1545 - 1788). Những mưu lược, kế sách quân sự cũng như trù tính kế hoạch lâu dài cho đất nước của ông như việc lập chế độ thuế khóa; khuyến khích phát triển nông trang, chú ý việc phát triển kinh tế nông nghiệp; mở khoa thi sỹ vọng, các kỳ thi hương lựa chọn hiền tài cho đất nước; mở rộng giao thương với Ai Lao để giữ yên bờ cõi... đã góp phần làm cho thế lực Nhà Lê thời bấy giờ ngày càng mạnh. Sau những năm tháng cống hiến cho dân cho nước, ngày 18/2 năm Canh Ngọ 1570 ông tạ thế ở tuổi 68.