Ðọc diễn văn tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Nguyễn Thiện đã nêu bật những nét chính trong cuộc đời, thân thế và sự nghiệp của Nguyễn Du; đồng thời khẳng định Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Du luôn luôn sống mãi trong lòng hậu thế. Diễn văn cũng nhấn mạnh, thời gian qua, Nhà nước và tỉnh Hà Tĩnh đã có nhiều hoạt động nhằm tôn vinh những giá trị mà đại thi hào để lại cho đời. Thời gian gần đây, các cấp, các ngành cùng nhiều tổ chức, cá nhân đã tích cực sưu tầm nhiều tài liệu quý liên quan đến các tác phẩm của Nguyễn Du và dòng họ Nguyễn - Tiên Ðiền. Ðặc biệt, năm 1960, Khu lưu niệm Nguyễn Du được xếp hạng cấp quốc gia đã tạo điều kiện cho các hạng mục công trình trong khu di tích được nhiều lần trùng tu, tôn tạo với một quần thể di tích gốc và một số công trình văn hóa mới như: nhà thờ và mộ Nguyễn Du, nhà trưng bày và tượng Nguyễn Du, Ðàn tế và bia đá Nguyễn Quỳnh, Nhà Tư văn... tạo thành một không gian văn hóa đầy ý nghĩa. Sự kiện Khu lưu niệm Ðại thi hào Nguyễn Du được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt là dịp để thế hệ hôm nay tự hào hơn về những giá trị văn hóa mà Nguyễn Du và dòng họ để lại cho dân tộc và nhân loại. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh cũng đã thông tin cho các đại biểu về tình hình phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh Hà Tĩnh trong giai đoạn hiện nay và nhấn mạnh, văn hóa luôn là cội nguồn, là động lực để phát triển kinh tế...

Tại buổi lễ, đại diện lãnh đạo Cục Di sản (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt cho Khu lưu niệm Nguyễn Du.

Phát biểu ý kiến chúc mừng buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Ðặng Thị Bích Liên đã đánh giá cao những nỗ lực của tỉnh Hà Tĩnh trong việc bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa mà Nguyễn Du cùng dòng họ để lại.

Thừa lệnh Thủ tướng Chính phủ, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đã trao Bằng xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Ðại thi hào Nguyễn Du cho đại diện lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh.

Trong khuôn khổ buổi lễ, đại diện lãnh đạo tỉnh, Khu lưu niệm Nguyễn Du cũng đã tiếp nhận năm kỷ lục về Truyện Kiều từ đại diện tổ chức Kỷ lục Việt Nam.

Nhân dịp này, Nhà hát Tuổi trẻ Việt Nam cũng đã dàn dựng và biểu diễn chương trình nghệ thuật "Nguyễn Du với Kiều".

Trước đó, chiều cùng ngày, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cùng lãnh đạo: các bộ, ngành, tỉnh Hà Tĩnh đã đến dâng hương và đặt vòng hoa tại khu mộ, nhà thờ Ðại thi hào Nguyễn Du.

Sáng 15/12, tại huyện Nghi Xuân đã diễn ra hội thảo khoa học: "Dòng chảy văn hóa xứ Nghệ từ Truyện Kiều đến phong trào Thơ mới" với sự tham gia đông đảo của các nhà nghiên cứu khoa học trong và  nước ngoài. Nhân dịp này, Ban Quản lý Khu lưu niệm Nguyễn Du đã khai trương Cổng thông tin điện tử nguyendu.vn. Hội Kiều học ra mắt văn phòng Kiều học tại Hà Tĩnh và trao 50 triệu đồng cho Hội Khuyến học Hà Tĩnh.