Theo ông Tuân, lễ hội Côn Sơn - Kiếp Bạc là một nét văn hóa đặc sắc, bồi đắp tinh thần yêu nước, tự lực tự cường, ý chí bảo vệ nền độc lập dân tộc của cha ông trao truyền lại mà tiêu biểu là các anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo, Nguyễn Trãi, Tam Tổ Trúc Lâm, Nhà giáo Chu Văn An...

Lễ hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc gắn liền với tưởng niệm ngày mất của Đệ tam tổ Trúc Lâm Huyền Quang Tôn giả, thuộc dòng dõi quan lại nhà Lý. Ông cùng Phật hoàng Trần Nhân Tông và Pháp Loa đi khắp nơi trong nước thuyết pháp, giảng kinh và trở thành vị Tổ thứ ba của thiền phái Trúc Lâm. Những năm cuối đời, ông về trụ trì tại chùa Côn Sơn, xây dựng tòa cửu phẩm liên hoa, biên soạn kinh sách truyền lại cho đời sau. Ngày 23 tháng Giêng năm 1334, ông viên tịch tại chùa Côn Sơn, thọ 80 tuổi. Hàng năm, ngày mất của ông trở thành ngày giỗ Tổ của chùa Côn Sơn. Từ đó, di tích Côn Sơn luôn giữ vai trò là trung tâm Phật giáo xứ Đông xưa.

Ông Tuân cho biết lễ hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc 2015 ngoài các nghi lễ truyền thống còn diễn ra lễ kỷ niệm 50 năm Bác Hồ về thăm Côn Sơn, cùng nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ và trò chơi dân gian như thi gói bánh chưng, giã bánh giày, hội thi pháo đất, thi đấu vật dân tộc, chọi gà, viết thư pháp...

Khu di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc đã được Nhà nước xếp hạng Di tích quốc gia năm 1962, năm 2012 được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt. Năm 2013, Bộ VHTTDL đã chính thức công nhận Lễ hội mùa xuân Côn Sơn và Lễ hội mùa thu Kiếp Bạc là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. 

Hà Phương