Vẻ đẹp cao nguyên Bắc Hà nhìn từ trên cao (Ảnh: Ngọc Bằng)

Cách đây mấy năm, bà Vàng Thị Niến ở xã Bản Phố trồng thử nghiệm trong vườn nhà hơn 20 cây lê Tai nung. Mùa thu hoạch năm trước, bà Niến phải mang lê quả ra chợ và hè đường ở thị trấn bán, nhưng năm nay thì khác. Khách du lịch đến tận vườn nhà hái lê và mua theo nhu cầu; ngày cuối tuần có đoàn khách vào mua hàng chục cân lê. Hầu hết du khách rất thích thú khi được thưởng ngoạn cảnh vườn nhà và trải nghiệm cảm giác hái quả lúc lỉu trên cây, được trò chuyện thân mật với người làm vườn. Bà Niến cũng vui không kém vì khách đến nhà chẳng quan tâm nhiều đến giá sản phẩm nên quả luôn bán được giá cao. Với bà Niến thì việc tiếp du khách tại vườn nhà đã quen, bởi mấy năm gần đây, cứ vào mùa mận Tam hoa, du khách kéo lên nườm nượp, đặc biệt là trong dịp diễn ra Giải đua ngựa truyền thống huyện Bắc Hà, mận không kịp chín để bán vì nhu cầu khách mua nhiều. Trò chuyện với chúng tôi, bà Niến chia sẻ rằng, sang năm gia đình sẽ vay thêm vốn ngân hàng đầu tư một ngôi nhà sàn giữa vườn cây ăn quả để phục vụ khách du lịch theo hình thức homestay, giống như nhiều hộ dân tại xã Bản Phố và xã Tà Chải đang làm.              

Nếu nói Bắc Hà hấp dẫn du khách bằng cây trái thì chưa đủ, miền đất cao nguyên này còn có khí hậu ôn hòa, cảnh sắc thiên nhiên dễ say đắm lòng người. Nơi đây có nhiều danh lam, thắng cảnh, điểm du lịch độc đáo thu hút hàng vạn lượt khách đến tham quan mỗi năm như Dinh thự Hoàng A Tưởng, thành cổ Trung Đô, Đền Bắc Hà, chợ văn hóa Bắc Hà, chợ phiên Cốc Ly, tuyến du lịch dọc sông Chảy. Bắc Hà cũng là miền đất của lễ hội văn hóa giàu bản sắc như Lễ hội Xuống đồng của đồng bào Tày, Lễ hội Gầu tào của đồng bào Mông, Lễ Cấp sắc của đồng bào Dao… và đặc biệt, thu hút đông du khách nhất chính là Giải đua ngựa truyền thống của đồng bào các dân tộc địa phương.

Bắc Hà ngày càng thu hút khách du lịch nước ngoài

Một Bắc Hà đẹp tinh khôi trong mùa mận nở hoa, quyến rũ lòng người trong những điệu xòe Tà Chải, nhưng người ta vẫn nhận ra “viên ngọc” tự nhiên ấy vẫn chưa được mài dũa, đó chính là thiếu những nguồn lực cần thiết để tạo bước đột phá về phát triển kinh tế du lịch. Ông Lý Bình Minh, Bí thư Huyện ủy Bắc Hà đang rất trăn trở về điều này. Ông hiểu rằng Bắc Hà khá “thiệt thòi” khi chưa được xếp vào danh sách đầu tư có trọng điểm của bản đồ du lịch cấp quốc gia như Sa Pa và thành phố Lào Cai. Nhưng Bắc Hà không ỷ lại, “khoanh tay đứng nhìn” mà đang nỗ lực, chủ động khai thác mọi nguồn lực, trong đó phát huy tối đa nguồn nội lực. Ghi nhận rõ nhất là Bắc Hà đã dành sự quan tâm đáng kể cho công tác tuyên truyền, quảng bá hình ảnh các sản phẩm du lịch của địa phương, đồng thời nâng cao chất lượng phục vụ du lịch với trọng điểm là khuyến khích đầu tư mới, cải tạo các cơ sở lưu trú, cơ sở vui chơi giải trí. Đến nay, huyện đã có 19 khách sạn, nhà nghỉ với gần 300 phòng, trong đó có 2 khách sạn đạt chuẩn 2 sao. Nếu trước kia du khách đến cao nguyên Bắc Hà chủ yếu lưu trú tại thị trấn thì nay đã tham gia vào nhiều tour, tuyến du lịch hấp dẫn. Hiện, địa phương có 8 tour, tuyến du lịch được đưa vào khai thác (nội huyện có 6 tour, trong và ngoài tỉnh có 2 tour), sẵn sàng phục vụ nhu cầu của du khách. Người Bắc Hà không còn làm du lịch tự phát mà đã có những chiến lược rõ ràng theo quy hoạch được duyệt; nguồn nhân lực cũng được đào tạo bài bản, từng bước đáp ứng yêu cầu phát triển du lịch trong giai đoạn mới, do đó, lượng du khách hướng đến “cao nguyên trắng” ngày càng nhiều hơn.

Theo con số thống kê của ngành du lịch địa phương, năm 2011, lượng du khách đến Bắc Hà mới đạt 76 nghìn lượt thì đến năm 2015, con số này đã là 160 nghìn lượt du khách, dự kiến trong năm 2016 sẽ đạt hơn 200 nghìn lượt du khách. Những con số chưa thực sự ấn tượng nhưng nếu du khách trở lại xứ Pạc Kha trong 1 - 2 năm trở lại đây sẽ cảm nhận được sự đổi thay nơi đây bởi miền đất du lịch này đang cựa mình vì được đánh thức sau giấc ngủ dài.