Đây là triển lãm hội họa đầu tiên về tín ngưỡng Đạo Mẫu sau khi được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Họa sĩ Trần Tuấn Long chia sẻ, không phải vì việc UNESCO công nhận danh hiệu Di sản cho Tín ngưỡng thờ Mẫu mới khiến anh quan tâm tới không gian của Đạo Mẫu trong hội họa của mình, mà đã từ rất lâu, cách đây gần 20 năm, anh đã bị mê hoặc bởi những khoảnh khắc mê hồn của sắc diện các giá đồng.

Trong các bộ môn nghệ thuật dân gian tại Việt Nam, giữa chèo, quan họ, cải lương, hát xoan… thì nghi thức hầu đồng của tín ngưỡng Thờ Mẫu được thừa nhận có phần muộn màng nhưng lại chứa đựng tư liệu sống cổ kính phong phú nhất. Ở đó, người ta nhìn thấy khía cạnh tâm linh, nghệ thuật diễn xướng, âm nhạc, phục trang, nghệ thuật sắp đặt… cùng hòa quyện. Các thanh đồng lần lượt trải qua các vai khác nhau, hóa thân thành những Ông Hoàng, Bà Chúa và cảm nhận được những uy quyền vô hình từ cõi trời cao đang tiến nhập vào bản thể. Sự thăng hoa đã đến một cách thật tự nhiên vào con người qua các vũ điệu, nghi lễ cúng tế, trong tiếng nhạc và những bộ trang phục sặc sỡ, tất cả điều đó đã tạo nên sức cuốn hút diệu kỳ của tín ngưỡng dân gian này với con người.

Sử dụng chất liệu sơn mài truyền thống, họa sĩ Trần Tuấn Long đã nhuần nhuyễn tạo nên các đường nét uyển chuyển của trang phục, mô phỏng chân thực nhất hồn phách của các thanh đồng khi nhập giá. Đặc thù của hầu đồng là với mỗi giá, thanh đồng lại thay các bộ trang phục khác nhau, tiến hành các nghi thức cúng tế, múa hát và ban tài lộc khác nhau, từ đó tạo nên những chất liệu sống vô cùng phong phú để họa sĩ đưa vào tác phẩm. Chất sơn ta khi được xử lý đúng kỹ thuật cổ truyền đã mang lại cho tác phẩm vẻ đẹp lung linh và huyền ảo toát ra từ vàng son, bạc thếp… Các nét vẽ nhân vật chính do họa sĩ thể hiện có thể được quy chiếu về trường phái cực thực bởi thần thái sống động và khuôn mặt rất có thần, sắc diện được thể hiện cực kỳ phong phú, song những mảng màu và họa tiết bổ trợ lại nghiêng về dòng siêu thực với những hình tượng thần, thánh, quỷ, tiên đồng, ngọc nữ… Qua mỗi bức tranh, người xem nhận ra không gian của các gian điện thờ ở đâu đó đang vào mùa hội, cũng nhìn thấy ở đó một thế giới tâm linh đa sắc và có phần hoang dại của người Việt.

Trong tranh của Trần Tuấn Long, người xem sẽ bị hút hồn vào những ngọn lửa thần thánh được bao phủ quanh nhân vật. Lửa bập bùng khơi lên lòng nhiệt thành tín ngưỡng, lửa dẫn dắt nhãn tuyến để đưa con người vào niềm say mê thuần thành với các cõi trời cao...

Họa sĩ Trần Tuấn Long sinh năm 1967, tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Việt Nam năm 1995, hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam. Chuyên sáng tác chất liệu mài cổ truyền, đã tham gia các triển lãm cá nhân và triển lãm nhóm tại Việt Nam; Hàn Quốc, Đức, Đài Loan (Trung Quốc)…. Triển lãm cá nhân mang tên “Giá Thánh” của anh sẽ được tổ chức từ ngày 8 - 15/3/2017, tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam,số 66 Nguyễn Thái Học, Ba Đình, Hà Nội.