Bản Bước, xã Xăm Khòe, huyện Mai Châu vẫn giữ được nét nguyên sơ, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc. Cũng vì lẽ đó mà nơi đây được chọn để xây dựng dự án “Bản người Thái gắn với du lịch”. Đây là mô hình “du lịch cộng đồng” gắn liền khai thác với tôn tạo, bảo tồn vẻ đẹp thiên nhiên cùng các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc.
Bản Bước có 100% số dân là người Thái. Cả bản có 67 hộ với 301 nhân khẩu hiện đang lưu giữ được nhiều nét văn hóa truyền thống giầu bản sắc. Đồng bào người Thái ở bản Bước được thừa hưởng một di sản văn hóa vật thể và văn hóa tinh thần vô cùng phong phú, đó là tập quán canh tác lúa nước, làm nương, những nếp nhà sàn truyền thống làm bằng sàn gỗ, lợp mái gianh, những công cụ lao động sản xuất rất đặc trưng như: cọn nước, gùi, thố… Dự án “Bản người Thái gắn với du lịch” đang dần đánh thức tiềm năng vốn có ở nơi đây.
Để nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân và phục vụ du khách. Trong bản đã thành lập được một đội văn nghệ gồm 12 người có thể múa xòe, hát dân ca Thái và biểu diễn các tiết mục khác. Đội văn nghệ thường xuyên tập luyện, và được những người lớn tuổi trong bản chỉ bảo, góp ý. Khi trong bản có khách du lịch, các đội văn nghệ sẽ đến biểu diễn phục vụ.
Điểm thú vị khi xây dựng tour du lịch này là du khách có thể nghỉ lại dài ngày tại bản. Trong thời gian đó, du khách sẽ được thăm quan tập quán canh tác lúa nước, làm nương, nếu muốn, có thể trực tiếp tham gia lao động sản xuất với bà con. Du khách còn được theo chân những cô gái bản lên đồi kiếm bông lau dệt chăn, nệm. Thấy được sự khéo léo tinh tế trong từng đường kim mũi chỉ của cô gái Thái “nhíp phà” (khâu chăn). Đêm về, người dân bản Bước đón du khách bằng những vòng xòe bất tận bằng câu thơ: “Không xòe không vui/ Không xòe cây lúa không trổ bông/ Không xòe cây ngô không ra bắp/ Không xòe trai gái không thành đôi”.
Đối với mỗi người dân tộc Thái, xòe là một món ăn tinh thần không thể thiếu trong mỗi cuộc vui và trong các lễ hội. Trước tiên, du khách sẽ được thưởng thức điệu xòe “Ỏm lọm tốp mư” (Vòng tròn vỗ tay), là niềm vui cộng đồng khi có khách quý đến nhà, vỗ tay hân hoan chào đón. Sau đó cùng nắm tay trong điệu “Khắm then” biểu hiện sự gắn kết cộng đồng, không tách rời nhau kể cả vui buồn hay hoạn nạn. Cùng lâng lâng trong chén rượu đậm đà men say của lá rừng trong điệu xòe “Khắm khăn mơi lẩu” (Nâng khăn mời rượu). Đến với bản Bước là dịp để du khách hòa mình, khám phá cuộc sống vẫn còn giữ được nhiều nét nguyên sơ.
Ông Hà Văn Soái, Trưởng bản Bước tự tin: Khi dự án “Bản người Thái gắn với du lịch” hoàn thành sẽ góp phần vào đổi thay cuộc sống nơi đây.