Không chỉ có biển Mũi Né nên thơ bên những đồi cát kỳ thú, Bình Thuận xưa cũng được biết tới là “thủ phủ nước mắm” của cả vùng. Ký ức về tinh hoa làng nghề được tái hiện ngay tại Bảo tàng nước mắm Làng Chài Xưa, không gian độc đáo ngay trong lòng Phan Thiết.
Bảo tàng nước mắm Làng Chài Xưa là một điểm đến đa trải nghiệm, trong đó có bảo tàng nước mắm, không gian trải nghiệm làng nghề, khu vực ẩm thực, mua sắm đặc trưng của Phan Thiết và một nhà hát nhỏ với một chương trình nghệ thuật đặc sắc mang tên “Huyền thoại làng chài”.
Độc đáo và ấn tượng chính là bảo tàng nước mắm được đầu tư công phu và bài bản, trên diện tích rộng đến 1.600 m2 kể một câu chuyện về lịch sử Phan Thiết trong 300 năm từ làng chài tới một đô thị ven biển. 14 không gian trưng bày theo từng chủ đề riêng biệt, kể về cuộc sống, về nghề đi biển, làm muối, về những ngôi nhà lợp lá dừa được kỳ công sưu tầm về, những hiện vật trong những gia đình hàm hộ (người làm nước mắm) nổi tiếng giàu có.
Suốt một chặng đường đầy thăng trầm, mỗi người đều cảm nhận được thấp thoáng trong đó vẫn có một “nhân vật” luôn ẩn hiện: nghề làm mắm truyền thống với sức sống bền bỉ. Hương xưa vị cũ của nghề truyền thống cứ theo chân du khách đi tiếp tới rạp chiếu phim nhỏ để xem những hình ảnh sưu tầm về nghề, tới hóa thân làm những diêm dân trên cánh đồng muối hay tận mắt nhìn những nhà thùng lớn được trưng bày. Tại đây, mọi người được tìm hiểu về cách ủ chượp nước mắm, được nếm vị mắm được chưng cất từ công thức truyền đời của người Bình Thuận cũng như công sức muốn bảo tồn nghề truyền thống cha ông của người sáng lập bảo tàng.
Nhưng Bảo tàng nước mắm Làng Chài Xưa không chỉ dành cho những người hoài cổ. Tại đây còn có một trải nghiệm đặc biệt, đó là chương trình biểu diễn công phu mang tên “Huyền thoại làng chài”. Bằng ngôn ngữ của nghệ thuật, khán giả được thấy lại một mảnh đất vốn quen thuộc với hình ảnh lễ hội Kate, lễ cầu ngư cầu Cá Ông, các sinh hoạt múa hát của ngư dân nhưng vẫn đầy sáng tạo với những câu chuyện tình yêu quê hương, gia đình, đôi lứa đan cài trong suốt mạch chương trình. Từ những ấn tượng ấy, những du khách đều hiểu vì sao rất nhiều người đã nhắn nhủ “Đến Mũi Né, nhớ ghé Làng Chài Xưa”.
Bài và ảnh: Nguyễn Lê