Chùa Hương - hay nói một cách khác đầy đủ là quần thể di tích - danh thắng Hương Sơn, thuộc địa phận xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, thành phố Hà Nội. Nói tới chùa Hương là nói tới danh lam có một không hai ở Việt Nam. 

Quần thể Hương Sơn được xây dựng từ đời Lê Thánh Tông (1442 - 1497), đến nay vẫn giữ nguyên giá trị lịch sử danh thắng.

Năm 1962, Bộ Văn hoá (nay là Bộ Văn hóa, thể thao và Du lịch) đã ra quyết định xếp hạng di tích quốc gia cho chùa Hương. Ngày 25/12/2017, Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt tại Quyết định số 2082/QĐ-TTg.

Di tích quốc gia đặc biệt quần thể Hương Sơn (chùa Hương) có hệ thống núi non, có rừng Hương Sơn 3 tầng thực vật, có suối Yến trong xanh. Quần thể Hương Sơn được xây dựng từ đời Lê Thánh Tông (1442 - 1497), sau nhiều lần được tu bổ, sửa chữa, đến nay vẫn giữ nguyên được giá trị về lịch sử, danh thắng và đã góp phần làm nên nét văn hóa đặc sắc, đa dạng của đạo Phật Việt Nam.

Mỗi năm có khoảng 1 triệu lượt người tham quan, trẩy hội chùa Hương. Du khách đến chùa Hương vừa là để lễ Phật, vừa được thưởng ngoạn một vùng non nước kỳ vĩ nên thơ với những núi non, hang động, chùa chiền - nơi lưu truyền Phật thoại Nam Hải Quán Thế Âm Bồ tát tu hành đắc đạo, lưu dấu thơm trên đất Phật này. 

Xã Hồng Vân hiện đã có những sản phẩm du lịch chất lượng cho loại hình du lịch ngoại thành Hà Nội.

Còn Hồng Vân là một xã ngoại thành ven đê sông Hồng thuộc huyện Thường Tín. Từ nhiều năm nay, Hồng Vân đã và đang nỗ lực phát huy thế mạnh để trở thành một điểm du lịch hấp dẫn, đem lại nguồn lợi kinh tế lớn cho địa phương.

Năm 2018, làng nghề sinh vật cảnh của xã Hồng Vân đã được UBND thành phố Hà Nội công nhận là điểm du lịch của thành phố. Cuối năm 2019, xã được UBND thành phố Hà Nội công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Với chất lượng dịch vụ ngày càng được nâng cao, nhiều sản phẩm du lịch chất lượng, xã Hồng Vân được Thành phố công nhận là Khu du lịch cấp thành phố.

Thành phố yêu cầu các địa phương có trách nhiệm thực hiện tổ chức quản lý, khai thác, phát triển khu du lịch theo đúng Luật Du lịch và các văn bản pháp luật liên quan. Các Sở, ngành: Du lịch, Văn hóa và Thể thao, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công Thương, Y tế, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Giao thông vận tải, Kế hoạch và Đầu tư, Thông tin và Truyền thông, Công an thành phố Hà Nội, UBND huyện Mỹ Đức, UBND huyện Thường Tín có trách nhiệm hướng dẫn, tổ chức quản lý, khai thác và đầu tư xây dựng khu du lịch theo đúng quy định pháp luật và Thành phố, đảm bảo phát triển bền vững, hiệu quả.

Đăng Nguyên