Tại các khu, điểm du lịch ở Nam Định như: Khu di tích lịch sử văn hóa Đền Trần - Chùa Tháp (TP. Nam Định), Vườn Quốc gia Xuân Thủy (huyện Giao Thủy), Khu lưu niệm Cố Tổng Bí thư Trường Chinh (huyện Xuân Trường)..., người thuyết minh phải tự học, tự bồi dưỡng, tích lũy kiến thức để giới thiệu với khách du lịch. Đơn cử như: Bác Nguyễn Thế Hiệp có 30 năm gắn bó với việc quản lý, thuyết minh viên tại Khu lưu niệm Cố Tổng Bí thư Trường Chinh. Từ năm 1981, được UBND xã cử trông coi, giữ gìn khu lưu niệm, bác Hiệp đã tự tìm hiểu về cuộc đời, thân thế, sự nghiệp của Cố Tổng Bí thư Trường Chinh và truyền thống hiếu học của quê hương Hành Thiện để giới thiệu với du khách. Mỗi năm, khu lưu niệm đón tiếp hàng nghìn du khách đến tham quan, tìm hiểu, yêu cầu thuyết minh, giới thiệu về di tích. Chị Trịnh Thị Nga - thuyết minh viên tại Khu di tích lịch sử văn hóa Đền Trần - Chùa Tháp (TP. Nam Định) cho biết, khi đảm nhiệm công việc thuyết minh tại khu di tích, chị luôn trau dồi, học hỏi thêm phương pháp diễn giải truyền cảm; chủ động điều tiết lượng thông tin phù hợp với độ tuổi, trình độ, nghề nghiệp của từng đối tượng du khách cụ thể như: học sinh, sinh viên, công nhân, các nhà nghiên cứu văn hóa… để du khách có thể cảm nhận dễ nhất và sâu sắc về di tích.

Nam Định là địa phương có tiềm năng phát triển du lịch nhưng hiện tại số lượng hướng dẫn viên, thuyết minh viên du lịch tại chỗ còn quá ít. Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nam Định, tỉnh hiện mới cấp thẻ cho 34 hướng dẫn viên du lịch nội địa thuộc 15 doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành trong tỉnh và 20 hướng dẫn viên du lịch quốc tế thuộc các doanh nghiệp lữ hành ngoài tỉnh. Nam Định không có cơ sở đào tạo hướng dẫn viên, thuyết minh viên du lịch nên khó khăn trong việc đào tạo đội ngũ làm công tác này. Mặt khác, số lượng khách du lịch đến tỉnh thường nhỏ lẻ, số đoàn có nhu cầu thuyết minh viên tại chỗ không nhiều, dẫn tới thuyết minh viên ở nhiều khu, điểm du lịch không có điều kiện hoạt động. Hơn nữa, thuyết minh viên du lịch là nghề đòi hỏi phải thường xuyên cập nhật kiến thức, tự nâng cao khả năng ngoại ngữ trong khi thu nhập thấp nên không thu hút được sinh viên tốt nghiệp du lịch về công tác tại địa phương. Năm 2010, Phòng Văn hóa, Trung tâm Thông tin xúc tiến du lịch (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nam Định) đã mở lớp đào tạo hướng dẫn viên, thuyết minh viên du lịch nhưng chỉ có 24 người đăng ký nên phải gửi đi đào tạo tại Trường Đại học Mở Hà Nội.

Du lịch đã và đang là ngành “Công nghiệp không khói” góp phần đáng kể vào sự phát triển của tỉnh, tạo thêm nhiều việc làm, đồng thời quảng bá, giới thiệu về Nam Định ở trong nước và nước ngoài, mở ra những cơ hội tìm kiếm đầu tư. Trong 9 tháng năm 2011, doanh thu từ hoạt động du lịch của tỉnh Nam Định đạt 216,2 tỷ đồng, dự kiến hết năm 2011 đạt 230 tỷ đồng, tăng 31,4% so với năm 2010. Trong các giải pháp đồng bộ để phát triển du lịch đúng hướng nhằm thu hút khách du lịch, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nam Định cùng các địa phương có điểm tham quan du lịch cần ưu tiên đào tạo đội ngũ thuyết minh viên, hướng dẫn viên du lịch. Bản thân đội ngũ hướng dẫn viên, thuyết minh viên cần nâng cao ý thức tự học hỏi, khả năng giao tiếp, trình độ ngoại ngữ để tiếp cận với du khách nước ngoài. Bên cạnh đó, Ban quản lý các khu, điểm du lịch cần xây dựng cơ chế, chính sách, tạo điều kiện để các doanh nghiệp kinh doanh lữ hành nội địa trong tỉnh và các doanh nghiệp ngoài tỉnh đưa du khách đến tham quan du lịch tại Nam Định. Qua đó, vừa nâng cao trình độ đội ngũ thuyết minh viên, hướng dẫn viên du lịch, vừa có tác dụng quảng bá hình ảnh du lịch Nam Định.