Lễ khai mạc được tổ chức trọng thể theo nghi lễ văn hóa tâm linh truyền thống với các hoạt động như: lễ rước Tổ nghề làng nghề gò, đúc đồng Đại Bái Nguyễn Công Truyền - Đô Úy Điện Tiền Tướng quân triều nhà Lý; thực hiện lễ dâng trà tiến Vua, dâng trầu têm cánh phượng; dâng đặc sản truyền thống của các làng nghề tiêu biểu cả nước.  

Ông Lưu Duy Dần, Phó Chủ tịch Hiệp hội làng nghề Việt Nam đã đọc lời tri ân Tiên Tổ; trao đất và nước đền Hùng cho Lãnh đạo Quân chủng Hải quân. Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Nguyễn Nhân Chiến đã trao tặng bức Thiên Đô Chiếu cho quân và dân huyện đảo Trường Sa.  

Sau lễ khai mạc, các hoạt động của ngày hội được thực hiện theo chuyên đề. Khu tôn vinh làng nghề truyền thống gồm các làng nghề truyền thống tiêu biểu trong cả nước; khu phố xưa nghề cổ với 36 gian hàng thủ công mỹ nghệ được trưng bày theo mô tuýp dân gian sẽ giới thiệu sản phẩm của các làng nghề, phố nghề Hà Nội, Bắc Ninh và các vùng miền của đất nước.    

Khu Võ Chỉ giới thiệu nếp sinh hoạt truyền thống của “Gia đình Tam Nông” và các bộ sưu tập tiền cổ trong nước và quốc tế; khu văn chỉ là triển lãm, giới thiệu tư liệu hình ảnh về huyền thoại “Đường mòn Hồ Chí Minh trên biển”, hình ảnh Bác Hồ với hải quân, san hô quý từ quần đảo Trường Sa; khu hội chợ xúc tiến thương mại tinh hoa hàng Việt; khu sân khấu hồ bán nguyệt với nhiều chương trình giao lưu văn nghệ đặc sắc...  

Nhân dịp này, Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ 3 (2012-2016) của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam sẽ công bố “Năm làng nghề truyền thống Việt Nam 2012” đồng hành cùng chương trình thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới".