Phong phú và hấp dẫn  

Lãnh đạo Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ninh cho biết: năm 2012, du lịch tỉnh Quảng Ninh sẽ phát triển theo tinh thần “Đổi mới và nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch”. Và trong ý tưởng của những người làm du lịch Quảng Ninh cũng đang ấp ủ rất nhiều kế hoạch xây dựng các sản phẩm du lịch mới gắn với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh. Chẳng hạn như: du lịch nghỉ dưỡng, du lịch chữa bệnh…, trong đó, du lịch chữa bệnh sẽ là loại hình du lịch mới, hấp dẫn lần đầu tiên có ở Việt Nam. Loại hình du lịch này được gắn với việc hình thành “vườn thuốc” Yên Tử (đang đề nghị Chính phủ phê duyệt dự án). Du khách khi đến đây, không chỉ chiêm ngưỡng, bái Phật mà còn chữa bệnh từ những thảo dược quý của vùng đất thiêng.  

Để thu hút, giữ chân du khách, những năm gần đây, ngành du lịch tỉnh trong đó có sự đóng góp không nhỏ của các doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực này đã mạnh dạn tìm kiếm và xây dựng nhiều sản phẩm du lịch đặc sắc bao gồm: sản phẩm du lịch văn hóa - nghệ thuật, sản phẩm du lịch thể thao… nhằm tăng sức hấp dẫn và sinh động của du lịch Quảng Ninh. Điển hình nhất phải kể đến Tuần Du lịch Hạ Long - Quảng Ninh với tâm điểm là lễ hội Carnaval, bóng chuyền bãi biển, người đẹp Hạ Long, người dẫn chương trình hay nhất về Hạ Long, trình chiếu ánh sáng tia lazer tại khu Trung tâm văn hoá Hạ Long. Riêng trong Tuần Du lịch, ở khu du lịch Tuần Châu còn có giải đua ô tô địa hình. Bên cạnh đó, rất nhiều doanh nghiệp đã tìm hiểu, nắm bắt và khai thác triệt để các tiềm năng, lợi thế của du lịch Quảng Ninh để tạo ra những sản phẩm độc đáo cho riêng mình như: các tour du lịch tham quan hang động và nghỉ đêm trên vịnh; tour tham quan các làng chài trên vịnh Hạ Long đặc biệt được khách nước ngoài yêu thích. Tour du lịch này giúp du khách có thêm những trải nghiệm, khám phá hết sức thú vị về cuộc sống của người dân làng chài trên biển. Du khách sẽ được hoà nhập với cuộc sống sinh hoạt của cư dân bản xứ bằng cách ghé thăm hoặc ăn, ngủ cùng một gia đình ngư dân hoặc tham dự một lớp học của con em làng chài trên biển hay tham gia vào các hoạt động đánh bắt cá của ngư dân làng chài... Tour du lịch này đã được Tổng cục Du lịch và Đài Truyền hình Việt nam lựa chọn là chương trình Ấn tượng Việt Nam. Hay như tour du lịch “Thiền - Khơi mạch tiềm năng” với nhiều gói cước và kịch bản tour khác để du khách chọn lựa. Khi tham gia tour này, du khách được mặc trang phục do Trúc Lâm cung cấp, ăn chay, tập ngồi thiền, bài tập rèn luyện sức khoẻ. Thêm sản phẩm độc đáo nữa cũng được nhiều du khách lựa chọn là du lịch làng quê ở Yên Đức (Đông Triều), du lịch cộng đồng ở Cô Tô với sản phẩm “Một ngày làm chiến sĩ”…  

Không chỉ có vậy, du lịch Quảng Ninh còn có các sản phẩm khác được khai thác từ 500 di tích lịch sử, văn hoá, nghệ thuật... gắn với nhiều lễ hội truyền thống. Rồi cả những sản phẩm du lịch như các mặt hàng lưu niệm làm từ chính những sản vật của biển, của than đá; ẩm thực với các món ăn mặn vị biển, trong đó có những đặc sản giá trị như: hải sâm, bào ngư, tôm, cua, sò, ngán, hầu hà, sá sùng, rau câu… Hay các điểm dừng chân với các sản phẩm gốm sứ Đông Triều.  

Tạo thế và lực để phát triển    

Không ai có thể phủ nhận Quảng Ninh là một vùng đất giàu có về tiềm năng phát triển du lịch. Trên địa bàn tỉnh có vịnh Hạ Long, di sản thiên nhiên thế giới 2 lần được UNESCO công nhận và là 1 trong 7 kỳ quan thiên nhiên thế giới, là điểm đến quan trọng với khách du lịch quốc tế. Ngoài vịnh Hạ Long, Quảng Ninh còn có nhiều tiềm năng về du lịch sinh thái, văn hoá, tâm linh, với khu di tích danh thắng Yên Tử, cái nôi của Thiền phái Trúc Lâm - Phật giáo của Việt Nam và nhiều tài nguyên du lịch khác. Không những thế, Quảng Ninh còn có cửa khẩu đường bộ, đường biển thu hút hàng vạn lượt khách Trung Quốc và khách du lịch nhiều quốc tịch khác nhau nhập cảnh vào Quảng Ninh, để từ đó vào sâu trong nội địa.  

Tận dụng những lợi thế này, thời gian qua, Quảng Ninh đã đầu tư và thu hút đầu tư gần 20 dự án phát triển du lịch và dịch vụ, tổng vốn đạt gần 5.200 tỷ đồng. Trong đó, 8 dự án đầu tư hạ tầng khu du lịch với tổng mức đầu tư được phê duyệt bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước khoảng 4.000 tỷ đồng. Đặc biệt, Quảng Ninh đã có một chiến lược phát triển du lịch toàn diện và mạnh mẽ. Đó là đẩy mạnh liên kết du lịch giữa các vùng, miền trong tỉnh, trong khu vực và quốc tế. Ngành du lịch đã hình thành những tuyến du lịch nội tỉnh nhằm kết nối chặt chẽ hơn di sản văn hoá giữa các vùng, miền trong tỉnh như: Uông Bí - Hạ Long - Vân Đồn; Yên Tử - Cửa Ông - Vân Đồn; Uông Bí - Yên Hưng - Cửa Ông... hay các tour nội tỉnh như Hạ Long - Móng Cái; Vân Đồn - Quan Lạn; Hạ Long - Minh Châu; Vịnh Hạ Long - Tuần Châu… Hiện Quảng Ninh đã hình thành rõ nét được 4 trung tâm du lịch của tỉnh, bao gồm: khu du lịch không gian di sản vịnh Hạ Long; khu du lịch Đông Bắc gắn với du lịch thương mại và du lịch biên giới; khu du lịch phía Đông với thế mạnh nghỉ dưỡng và du lịch tâm linh; khu du lịch phía Tây gắn với du lịch sinh thái, làng nghề. Cùng với đó, Quảng Ninh đã chú trọng hợp tác phát triển du lịch liên vùng với một số tỉnh, thành khác như: Hải Phòng, Lạng Sơn, Hà Nội, Huế, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh...; đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong phát triển du lịch qua việc ký kết nhiều thoả thuận hợp tác phát triển du lịch với các tỉnh Quảng Tây, Vân Nam (Trung Quốc), Saint-Malo (Pháp), Udonthaini (Thái Lan), LuongPrabang (Lào)...    

Với những nỗ lực đó, lượng khách du lịch đến Quảng Ninh từ 2001 đến 2010 tăng bình quân 11,84%, trong đó khách quốc tế tăng 13,48%. Năm 2011, khách du lịch đạt 6,2 triệu lượt, trong đó khách quốc tế đạt gần 2,3 triệu lượt, doanh thu du lịch đạt 3.400 tỷ đồng. Riêng trong Tuần Du lịch Hạ Long - Quảng Ninh năm 2012, khách du lịch đến Quảng Ninh ước đạt gần 500.000 lượt khách, tăng 25% so với năm 2011. Con số này cho thấy, bước chuyển biến mạnh mẽ về chất của ngành du lịch Quảng Ninh. Sự nỗ lực của tỉnh, ngành tạo điều kiện thuận lợi để hình thành, phát triển nên các sản phẩm du lịch. Và chính những yếu tố đó đã tạo thành thế và lực phát triển du lịch của Quảng Ninh trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.