Xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn, trong nhiều năm trở lại đây, ngân sách Trung ương và địa phương đã bỏ ra một khoản vốn không nhỏ để đầu tư nâng cấp và hoàn thiện cơ sở hạ tầng.
Điều này có thể thấy rõ khi diện mạo du lịch Quảng Ninh đang thay đổi từng ngày theo hướng tích cực. Bên cạnh đó, tỉnh cũng đang kêu gọi nhiều dự án lớn trong lĩnh vực du lịch để hướng tới những sản phẩm chuyên nghiệp hơn.
Nâng cao hiệu quả đầu tư cơ sở hạ tầng
Có thể nói, việc thực hiện, sử dụng nguồn vốn đầu tư cơ sở hạ tầng nói chung và cho ngành Du lịch nói riêng thời gian qua đã có tác động lớn, làm thay đổi diện mạo của ngành này. Ước tính trong 3 năm trở lại đây, hàng nghìn tỷ đồng từ ngân sách đã được hiện thực hoá bằng những công trình, dự án hạ tầng trên địa bàn, qua đó góp phần tích cực vào việc thúc đẩy đầu tư, cải thiện cơ sở hạ tầng du lịch của địa phương. Trong đó phải kể đến việc nâng cấp, hoàn thiện nhiều tuyến đường (quy mô quốc gia và địa phương) giúp du khách tiếp cận với các địa điểm tham quan du lịch dễ dàng hơn. Song song với đó là những đầu tư cơ sở hạ tầng về điện, viễn thông, hệ thống cấp nước đã ngày một hoàn thiện (đặc biệt là tại các tuyến đảo như Vân Đồn, Cô Tô).
Cùng với những đầu tư từ ngân sách, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực du lịch thời gian qua cũng đã bỏ nguồn vốn không nhỏ để đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất phục vụ hoạt động du lịch. Tính đến thời điểm này, trên địa bàn tỉnh có khoảng 1.000 doanh nghiệp và tổ chức kinh doanh du lịch, dịch vụ với 863 cơ sở lưu trú (trên bờ), gần 13.000 phòng nghỉ. Cơ bản, hệ thống phòng nghỉ đáp ứng được nhu cầu của khách du lịch. Nhiều doanh nghiệp đầu tư xây dựng những khách sạn với quy mô lớn, trang thiết bị đồng bộ đạt tiêu chuẩn từ 2 đến 4 sao. Trong đó, TP Hạ Long có số lượng cơ sở lưu trú nhiều nhất với 489 cơ sở (khoảng 8.738 phòng nghỉ); kế đến là TP Móng Cái có 225 cơ sở (2.972 phòng nghỉ); còn lại là Vân Đồn, Cẩm Phả, Đông Triều, Uông Bí… có từ 19 - 35 cơ sở. Các cơ sở kinh doanh du lịch cũng đã chú trọng đầu tư vào nhiều loại dịch vụ nhằm thu hút khách du lịch, kéo dài hơn thời gian lưu trú của khách.
Với việc tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng đáp ứng nhu cầu trong ngành du lịch, hàng năm, doanh thu từ lĩnh vực này đã không ngừng tăng nhanh. Theo thống kê về số lượng khách đến du lịch tại Quảng Ninh và doanh thu từ hoạt động này trong 3 năm trở lại đây cho thấy, tốc độ phát triển về doanh thu tăng trưởng nhanh hơn là về số lượng khách. Mặt khác, số lượng khách lưu trú qua đêm tại Quảng Ninh cũng đã tăng lên trong thời gian qua. Cụ thể, tổng doanh thu du lịch năm 2012 của Quảng Ninh đạt 4.347 tỷ đồng, tăng 23% so với năm 2011; trong khi, tổng lượng khách đến địa phương đạt trên 7 triệu lượt khách, tăng 8% so với năm 2011. Qua đó có thể thấy, du lịch Quảng Ninh đang chuyển từ “lượng” sang “chất” - tức là giá trị dịch vụ đã được nâng cao hơn, sử dụng nhiều hơn so với những năm trước đây.
Kêu gọi đầu tư dự án mới
Theo đánh giá của Viện Kiến trúc Quy hoạch đô thị và nông thôn (Bộ Xây dựng) khi nghiên cứu thống kê về quy hoạch đô thị của Quảng Ninh nói chung và TP Hạ Long nói riêng cho thấy: Tốc độ đầu tư hạ tầng của địa phương nói chung thời gian qua đã có những bước phát triển. Tuy nhiên, so với nhu cầu thực tế vẫn còn rất nhiều thiếu hụt. Đáng chú ý, những đầu tư riêng biệt cho du lịch vẫn còn hạn chế. Để nâng cao tính hiệu quả của vốn hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng du lịch, tỉnh Quảng Ninh phải có quy hoạch đầu tư cho du lịch, căn cứ vào quy hoạch tổng thể phát triển của địa phương; đưa ra được các dự án ưu tiên đầu tư cho từng năm và làm rõ các dự án ưu tiên tạo nên được các khu du lịch nổi trội, có thương hiệu, có tính cạnh tranh cao trong khu vực và quốc tế.
Được biết, hiện nay tỉnh Quảng Ninh đang rất tích cực trong việc lựa chọn các giải pháp liên quan đến xây dựng quy hoạch tổng thể, trong đó có quy hoạch du lịch. Theo đó, trong định hướng xây dựng Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Quảng Ninh giai đoạn 2012-2020, tầm nhìn đến năm 2030, các quy hoạch đều hướng tới mục tiêu xây dựng hệ thống phát triển du lịch Quảng Ninh phù hợp với xu thế phát triển bền vững, khai thác hiệu quả hệ thống các giá trị văn hoá, lịch sử, tự nhiên. Phát huy được hiệu quả tiềm năng tài nguyên du lịch trên địa bàn…
Theo kế hoạch đến năm 2015, tỉnh Quảng Ninh sẽ kêu gọi đầu tư cho hàng loạt dự án lớn về hạ tầng, giao thông, dịch vụ du lịch, thương mại, nông nghiệp... Trong đó, lĩnh vực du lịch - thương mại - văn hoá là mảng nổi bật nhất, với những dự án đầu tư rất lớn như khu vui chơi giải trí tổng hợp có dịch vụ casino dự kiến được xây dựng trên diện tích 1.800 - 2.000ha tại huyện Vân Đồn. Tỉnh cũng mời gọi đầu tư cho 3 dự án sân golf, gồm: Dự án sân golf 27 lỗ kết hợp với khách sạn 5 sao, bến du thuyền, khu biệt thự trên diện tích 300ha tại huyện Vân Đồn; tại TP Hạ Long có 2 sân golf diện tích 190ha và 75,3ha. Cùng với các dự án này, hàng loạt dự án khác mang tầm chiến lược tại các khu vực trọng điểm du lịch của TP Hạ Long, TP Móng Cái, huyện Vân Đồn… cũng đang được tỉnh Quảng Ninh nghiên cứu, xem xét hiệu quả quy hoạch và tiếp tục xây dựng kế hoạch kêu gọi đầu tư.