Trên sông Đà hiện có 5 nhà máy thủy điện chính với tổng công suất hơn 6.500MW, cung cấp khoảng 25 tỷ kWh điện và đem lại giá trị sản lượng điện khoảng 1,2-1,3 tỷ USD/năm. Hiện nay đã có ba nhà máy thủy điện đang sản xuất điện là thủy điện Hòa Bình, thủy điện Sơn La và thủy điện Bản Chát, hai công trình thủy điện đang xây dựng là thủy điện Lai Châu và Huổi Quảng.

Người Thái ở Tây Bắc có truyện cổ kể rằng xưa có người khổng lồ tên là Ải Lậc Ngậc đã từng đắp con đập chắn sông Đà để lái dòng sông chảy về phía tây lấy nước về tưới cho ruộng mạ Mường Thanh (cánh đồng Điện Biên bây giờ). Nhưng cứ mỗi lần Ải Lậc Ngậc đắp đập gần xong lại bị thuồng luồng phá đổ. Đến một hôm, trời nắng nóng đến cực điểm, chàng khổng lồ cởi hết ​quần áo, quyết bạt núi khuân đá đắp đập chặn dòng.

Sông Đà bắt đầu nghiêng ngả, nước dâng lên ngập khắp vùng. Bất ngờ Chàng khổng lồ bị một con cua đá cắp trả thù, làm cho chàng phải vội chạy tháo lên bờ. Từ đó công trình đắp đập ngăn dòng sông Đà của người khổng lồ bị bỏ dở.

Đây chỉ là hình tượng trong dân gian, nhưng có lẽ cũng là mơ ước của người xưa ở vùng Tây Bắc muốn chinh phục thiên nhiên, chinh phục sông Đà, xây dựng làng bản no ấm. Và giờ đây những hình ảnh về con sông Đà mùa vơi nước đang ẩn chứa nhiều huyền thoại.