Hà Nội công bố quyết định công nhận Bia tiến sĩ tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) là Bảo vật quốc gia
Cập nhật: 27/11/2015
(TITC) - Ngày 23/11/2015, Sở Văn hóa, Thể thao Hà Nội đã tổ chức lễ công bố quyết định công nhận bia tiến sỹ tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám (đường Quốc Tử Giám, quận Đống Đa, Hà Nội) là Bảo vật quốc gia.

Đến dự có Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Lê Hồng Sơn, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đặng Thị Bích Liên, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao Hà Nội Tô Văn Động cùng nhiều khách mời.

Phát biểu tại lễ công bố, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đặng Thị Bích Liên khẳng định: việc bia tiến sỹ tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám được công nhận là Bảo vật quốc gia là một vinh dự lớn, là niềm tự hào cho người dân Thủ đô và cả nước. Để bảo vệ và phát huy giá trị của bảo vật quốc gia một cách hiệu quả trong thời gian tới, Sở Văn hóa và Thể thao TP. Hà Nội và Trung tâm hoạt động Văn hoá khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám cần triển khai phương án bảo vệ an toàn tuyệt đối với từng bảo vật quốc gia; đồng thời xây dựng chương trình quảng bá giá trị của bảo vật quốc gia gắn với tuyên truyền bảo vệ và phát huy giá trị di sản truyền thống ham học, yêu nước, thương dân của các bậc tiền nhân.

Nhân dịp này, Sở Văn hóa, Thể thao Hà Nội cũng đã tổ chức khai mạc triển lãm với chủ đề “Bia tiến sỹ - Di sản văn hóa Việt Nam”.

 

Bia tiến sĩ tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám gồm 82 tấm bia đá có khắc các bài ký (văn bia) bằng chữ Hán với nội dung đề danh các tiến sĩ Nho học Việt Nam của các khoa thi Đình vào thời nhà Hậu Lê và nhà Mạc (1442-1779).
 
Mỗi dòng chữ trên 82 tấm bia đá là nguồn sử liệu vô cùng quý giá không những khẳng định tính xác thực, nguyên bản và duy nhất của tư liệu mà còn giúp chúng ta có thêm tư liệu nghiên cứu về con người và sự nghiệp của nhiều danh nhân đất Việt như Nguyễn Trãi, Ngô Sĩ Liên, Nguyễn Quý Đức, Đặng Đình Tướng...

82 bia tiến sĩ đều được chế tác theo cùng một phong cách: bia dẹt, trán cong, hình vòm và có trang trí hoa văn cách điệu. Mỗi tấm bia được dựng trên lưng một con rùa đá có hình dáng to, đậm và chắc khỏe.

Nhiều nhà nghiên cứu mỹ thuật đã coi 82 bia tiến sĩ như một tư liệu quan trọng trong quá trình nghiên cứu về lịch sử mỹ thuật và điêu khắc Việt Nam từ thế kỷ 15 đến thế kỷ 18.

Đến nay, bia tiến sĩ Văn Miếu vẫn là những bản gốc duy nhất được lưu giữ tại chỗ, liên tục kể từ khi được dựng. Phần lớn các hoa văn và văn tự còn rõ, có khả năng đọc được. Tính hiếm có và không thể thay thế ở nội dung và cách thức dựng bia, giá trị lịch sử - mỹ thuật và ảnh hưởng xã hội của tấm bia khiến cho 82 bia tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) trở nên vô cùng đặc sắc, không đâu có được.

Tháng 3/2010, Ủy ban ký ức thế giới khu vực Châu Á - Thái Bình Dương đã công nhận 82 tấm bia đá các khoa thi tiến sĩ triều Hậu Lê và Mạc ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám là di sản tư liệu thế giới thuộc chương trình ký ức thế giới của UNESCO. 

Tháng 1/2015, 82 bia tiến sỹ tại Văn Miếu-Quốc Tử Giám được Chính phủ công nhận là Bảo vật Quốc gia.

 
 

Thanh Hải