Vừa qua, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và Phân viện Khoa học Công nghệ xây dựng miền Trung phối hợp tổ chức lễ khởi công công trình bảo tồn tu bổ và tôn tạo di tích lăng Trường Cơ. Công trình được đầu tư hơn 3,8 tỷ đồng, hoàn toàn từ nguồn xã hội hóa với sự hỗ trợ của Ngân hàng Phát triển Việt Nam cùng các nhà tài trợ.
 |
|
Lối vào lăng Trường Cơ |
Lăng mộ của chúa Nguyễn Hoàng (tức Thái Tổ Gia Dụ Hoàng Đế, 1525 - 1613) được đặt tên là Trường Cơ từ năm 1808 - thời gian năm Gia Long thứ 7 tái xây dựng. Trong lịch sử Việt Nam, chúa Nguyễn Hoàng là người tiên phong trong việc mở rộng bờ cõi đất nước xuống phía Nam, mở đầu cho việc hùng cứ phương Nam của 9 chúa Nguyễn, tạo tiền đề cho việc thành lập vương triều nhà Nguyễn. Ban đầu, lăng mộ chúa Nguyễn Hoàng được lập ở núi Thạch Hàn, huyện Vũ Xương, tỉnh Quảng Trị, về sau mới dời đến vị trí hiện tại.
Trong thời gian quân đội Tây Sơn kiểm soát thành Phú Xuân, lăng mộ chúa Nguyễn Hoàng cùng lăng mộ các chúa Nguyễn khác đã bị hủy hoại. Năm 1841 (Thiệu trị thứ nhất), lăng Trường Cơ lại được sửa sang và được xây cao thêm 2 lớp thành bảo vệ gần 1m. Từ năm 1999 đến nay, Nguyễn Phúc Tộc có tổ chức tu bổ lại lăng, chủ yêu tô trát lại phần mộ, tường thành phía trong và thực hiện vài đợt phát dọn cây cỏ trong lăng.
Hiện trạng, mũ tường thành quanh bị mất, vỡ hoàn toàn; bình phong hậu bị mất trang trí; vữa xi măng trên các tầng mộ bị bong tróc; nền vòng thành bị bong tróc, cây cỏ xâm thực… Với nguồn kinh phí đã vận động, lăng Trường Cơ sẽ được tu bổ và phục hồi các hạng mục: cổng, vòng thành ngoài, bình phong trước và vòng thành trong, mộ, hương án, bình phong hậu; đồng thời, tôn tạo các hạng mục: lối vào lăng, trụ biểu, hồ bán nguyệt, bình phong tiền, sân vườn và hệ thống thoát nước mặt.