Cây pơmu trong rừng đều được đánh dấu và được các lực lượng chức năng cùng cộng đồng người Cơ Tu bảo vệ bảo vệ nghiêm ngặt. (Ảnh: Đoàn Hữu Trung/TTXVN)

Đây là quần thể cây gỗ quý pơ mu “độc nhất vô nhị” ở Quảng Nam nói riêng và Việt Nam nói chung.

Theo số liệu điều tra khảo sát của lực lượng Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam, quần thể pơ mu phân bố trên diện tích 240ha, với tổng số cây pơ mu đếm được là 1.366 cây, trong đó số cây có đường kính từ 10cm trở lên là 1.243 cây, số cây có đường kính dưới 10cm (cây tái sinh) là 123 cây; cây lớn nhất có chu vi 7,52m.

Quần thể cây pơ mu ở Tây Giang thuộc hai xã Axan và Tr’Hy, nằm trên núi Zi’liêng ở độ cao khoảng 1.500m so với mực nước biển. Trong đó có nhiều cây pơ mu cổ thụ có tuổi thọ cao nhất đo được trên 1.000 năm tuổi. Đây được xem là loài cây linh thiêng của người Cơ Tu ở vùng cao, do đó được người dân hết sức giữ gìn, bảo vệ.

Theo thống kê của Ban quản lý rừng Phòng hộ Bắc Sông Bung, qua khảo sát có 725 cây có đường kính 1,5m trở lên được Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công nhận cây di sản. Chính quyền huyện Tây Giang kỳ vọng, thông qua việc được chính thức công nhận là cây di sản, rừng pơ mu sẽ được bảo vệ chặt chẽ, nghiêm ngặt hơn, từng bước phát huy giá trị của rừng, nhất là trong việc đưa vào phục vụ du lịch, biến nơi đây thành một điểm đến du lịch lý thú của Tây Giang.

Theo các chuyên gia, cây pơ mu là một chi trong họ cây hoàng đàn.

Tại Việt Nam, pơ mu được coi là một loại gỗ quý do mùi thơm đặc trưng, vân gỗ đẹp cũng như trọng lượng khác thường và có đặc tính không bị mối mọt phá hoại. Vì thế gỗ pơ mu được sử dụng để làm các đồ tạo tác mỹ thuật, các loại đồ gia dụng. Đây còn là loài nguy cấp tại Việt Nam và được đưa vào Sách đỏ Việt Nam.

Việc công nhận di sản đối với quần thể 725 cây pơ mu sẽ là biện pháp cấp thiết để làm cơ sở bảo tồn loài cây quý này. Rừng pơ mu Tây Giang cũng được đánh giá là một trong những quần thể pơ mu có tuổi đời lớn nhất và số lượng tập trung dày đặc nhất tại Việt Nam ở thời điểm hiện tại.