Quảng Nam: Về xứ Tiên thưởng thức nem chua lá liễu

Cập nhật: 22/02/2023

Tiên Phước là vùng trung du cách TP. Tam Kỳ (tỉnh Quảng Nam) khoảng 20 km về phía tây, phong cảnh nên thơ hữu tình, nổi tiếng với nhiều món ăn dân dã. Một lần về đón Tết tại xứ này, tôi được thưởng thức nhiều món ăn ngon, và đặc biệt ấn tượng với món nem chua lá liễu.v

Khác với nem chua Thanh Hóa hay Huế, ở huyện Tiên Phước và một số nơi tại tỉnh Quảng Nam gói nem chua bằng lá liễu. Nguyên liệu chính của món ăn này gồm thịt nạc cắt miếng thật mỏng ướp chung với các loại gia vị hành, tỏi, riềng, tiêu xay nhuyễn kèm theo một ít muối, đường. Điều đặc biệt là tiêu ở nơi đây rất cay và nồng, góp phần làm thêm nét riêng của nem lá liễu xứ Tiên.

Nem chua lá liễu là món không thể thiếu mỗi dịp Tết của gia đình bà Nguyễn Thị Nhàn (huyện Tiên Phước, Quảng Nam).

Bà Nguyễn Thị Nhàn (thị trấn Tiên Kỳ, huyện Tiên Phước) cho hay, cách làm nem này cũng không quá cầu kỳ, nhưng cần sự tỉ mỉ và kinh nghiệm để nem giữ được hương vị thơm ngon. Bí quyết để bà Nhàn có được nem ngon là sau khi thịt đã thấm gia vị, bà cho thêm một ít dầu ăn vào để nem không bị hôi; đặc biệt là khi ướp phải sử dụng muối hột để tránh bị hư và bảo quản nem được lâu hơn. Sau khi ướp trong gần một ngày, thì nem đã đủ độ chua và có thể bắt đầu quá trình gói nem.

Lá để gói nem gồm lá chuối và lá liễu. Lá chuối phải là lá chuối sứ (chuối hột) được hơ qua lửa cho lá mềm và tăng thêm độ dai. Lá liễu (cây lá liễu tương tự như cây mai vàng, hai mặt của lá có hai màu khác nhau, mặt ngoài xanh, mặt trong có màu đỏ), chọn lá dài, non và không bị sâu. Khi gói, người ta lót lá chuối có độ dài khoảng gang tay bên ngoài cùng, tiếp theo đặt lá liễu (mặt lá có màu đỏ tiếp xúc với mặt lá chuối). Công đoạn tiếp theo, để một lượng vừa phải nguyên liệu làm nem lên mặt xanh của lá liễu, tiếp đến dùng tay khéo léo cuộn lá chuối lại theo hình trụ, sau đó sử dụng dây buộc chặt lại là đã hoàn thành chiếc nem lá liễu.

Nem được cột lại thành từng chùm khoảng 10 chiếc rồi treo lên trên giàn bếp lửa. Trong thời gian treo trên bếp lửa, nhiệt tỏa ra trong 1 – 2 ngày làm cho chiếc nem “nhiễm” màu đỏ sẫm như mặt trong của lá liễu là chiếc nem chua lá liễu đã có thể ăn được. Nem chua lá liễu có thể bảo quản được trong vòng một tháng, nhưng tốt nhất nên sử dụng sớm để cảm nhận được hết vị ngon của nem.

Nem chua lá liễu được gói cẩn thận.

Nem chua lá liễu là món ăn dân dã, không thể thiếu của mỗi gia đình ở nơi đây trong các dịp Tết. Nem chua thường được sử dụng làm món ăn nhẹ, khai vị mỗi bữa ăn. Vào những ngày Tết, khi có khách đến chơi, người dân ở đây thường lấy nem xuống vùi vào trong than hồng chừng 5 – 7 phút, đến khi lá chuối bọc phía ngoài nem cháy sém, như thế là thịt heo bên trong nem cũng đã chín. Dùng tay nhẹ nhàng bóc hết những vụn lá chuối còn sót lại và bóc chiếc lá liễu đang cuộn chặt vào nem, chiếc nem có màu hồng như lá liễu, rất bắt mắt và tỏa ra mùi thơm phức, mang ra đãi khách quý nhâm nhi với ly rượu gạo ngày Tết.

Không chỉ món nem chua lá liễu mà từ xưa, bà con nông dân vùng trung du xứ Tiên đã tận dụng những thổ sản, sản vật trong chính mảnh vườn, thửa ruộng của mình để phục vụ cuộc sống và trong những ngày lễ hội, đám hỏi, đám cưới... Với nguyên liệu và cách chế biến dân dã nhưng đã biến những sản vật bình thường thành những món ngon khiến thực khách ăn một lần nhớ mãi.

Thùy Dung

Báo Đắk Lắk - baodaklak.vn - Ngày đăng 19/02/2023