Bình yên thôn Khun, xã Bằng Lang (Quang Bình).

Nằm cách trung tâm huyện Quang Bình 8 km, thôn Khun có diện tích đất tự nhiên 1.513 ha. Với 178 hộ dân của 4 dân tộc cùng sinh sống, dân tộc Tày, Dao, Nùng, La Chí. Mỗi dân tộc có những nét văn hóa độc đáo, đặc trưng riêng tạo nên một kho tàng văn hóa giàu bản sắc, các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc luôn được gìn giữ và phát huy như: Nhà sàn truyền thống, dệt thổ cẩm, đan lát, hát yếu, hát quan làng dân của dân tộc Tày, nghề đan quẩy tấu, nghề rèn, múa ngựa giấy, hát giao duyên, lễ cúng thần rừng của dân tộc Nùng, nghi lễ cấp sắc của dân tộc Dao, nghi lễ cúng mừng cơm mới của dân tộc La Chí. Không gian thoáng đãng và bình yên của thôn Khun tạo nên sức hút đặc biệt với sự thân thiện mến khách của người dân bản địa càng lưu luyến chân du khách. Đến thôn Khun chúng tôi được trải nghiệm không gian văn hóa đời sống hằng ngày của người dân. Bởi sự giao thoa của các dân tộc khiến thôn Khun như một không gian cộng đồng các dân tộc nhưng mỗi dân tộc đều gìn giữ riêng những giá trị văn hóa truyền thống của mình càng khiến nơi dây thực sự đáng để trải nghiệm. Bên cạnh đó, một trong những điểm nhấn của thôn Khun là ẩm thực đa dạng với các mon ăn đậm chất riêng của dân tộc Tày, Nùng, Dao, La Chí. Thôn Khun được thiên nhiên ưu đãi với cảnh sắc hài hòa, không gian mênh mang bình yên và hệ thống núi non, suối, hang động càng khiến mảnh đất này như một chốn tiên cảnh giữa trần gian.

Hang Bó Mỳ với kết cấu nhũ đá đa dạng hình khối.

Điểm nhấn mà thiên nhiên ban tặng cho thôn Khun chính là hang Bó Mỳ, một hang động cũng là mạch nguồn nước tưới tiêu của người dân nơi đây. Hang Bó Mỳ có độ dài hơn 2 km với không gian hang rộng rãi, hệ thống nhũ đá muôn hình vạn trạng như đưa ta vào một thế giới, một không gian đầy kỳ ảo trong các câu truyện cổ tích. Cùng với sự kiến tạo của thiên nhiên qua hàng ngàn năm, nhũ đá, thạch đá trong hang Bó Mỳ có rất nhiều hình khối mà ta chưa bao giờ bắt gặp trước đó trong các hang động đã được khám phá như: Lùng Khúy hay Khố Mỷ (Quản Bạ), Bó Mỳ luôn cuốn hút đôi mắt du khách như càng ngắm càng say không muốn rời khỏi hang.

Càng vào sâu, những khối đá, dải thạch nhũ hình thù kỳ lạ xuất hiện càng nhiều, khiến du khách không khỏi trầm trồ và tưởng tượng ra khi thì hình cây cầu, khi thì như những rèm buông chiếu rủ của một tòa lâu đài, có khối nhũ lại giống một dải lụa nằm hờ hững trên vách đá. Cũng có những khối đá hình dáng kì dị như những bộ phận trên cơ thể người, hình tượng phật, ông bụt, có những vân đá uốn lượn như hình dáng của những thửa ruộng bậc thang của người tí hon trong các câu truyện cổ tích. Phần ấn tượng hơn cả có lẽ là đoạn hai vách đá hẹp và cao vút với hình khối uốn lượn tựa như một thông đạo dẫn vào miền tiên cảnh... tạo cho du khách cảm giác vô cùng thích thú và tò mò.

Không gian rộng nhiều nhũ đá kỳ ảo bên trong hang Bó Mỳ.

Xuyên suốt hang là dòng suối ngầm, có những đoạn nước sâu hơn 2 m, người dân dựng bè để du khách tiện di chuyển tham quan, chụp ảnh. Nơi đây chính là mạch nguồn sinh sống của loài cá đặc sản nổi tiếng của thôn Khun. Cá Mỳ loại cá đặc sản quý và có giá trị của Hà Giang, loại cá này cũng được bà con lấy để đặt tên cho hang động này.

Khám phá hang Bó Mỳ là một hành trình nhiều bất ngờ, hấp dẫn, mạch nước tinh khiết chạy theo hang Bó Mỳ điểm dừng cuối cùng tạo thành một dòng thác chảy trong veo, với một hồ nước nhỏ trong lành, xanh biếc, quý khách có thể trải nghiệm bơi tại đây, chụp ảnh và nghỉ ngơi lấy sức trước khi quay về thôn thưởng thức các món ăn truyền thống như món rêu đá, gỏi cá Bỗng, nộm rau rớn, gói xôi ngũ sắc…

Ngoài Hang Bó Mỳ và văn hóa đặc sắc của mình, thôn còn có hang Sum Khuất, thác nước, khe suối và các điểm phụ cận khác dành cho những du khách có nhiều thời gian cũng mong muốn được trải nghiệm dài ngày hơn tại nơi đây.

Anh Nguyễn Văn Trãi, Giám đốc Công ty Du lịch Hà Giang Trẻ cho biết: Qua trải nghiệm không gian thiên nhiên ở thôn Khun tôi vô cùng ấn tượng với sự thân thiện và hiếu khách của bà con nơi đây. Bà con cũng bắt nhịp với xu thế đưa thế mạnh của mình ra quảng bá và chào đón du khách. Hiện, trong thôn có 7 hộ có thể đáp ứng nhu cầu ăn, nghỉ và trải nghiệm của du khách. Lợi thế về cảnh sắc thiên nhiên và con người thôn Khun chính là một điểm du lịch sinh thái gắn với môi trường và nông nghiệp đầy sức hút của huyện Quang Bình.

Bài, ảnh: Trà Nhân