Ấn tượng đầu tiên khi đến nơi đây là hình ảnh những “đồi núi lô nhô” như nhạc sỹ Nguyễn Văn Tý đã miêu tả trong bài ca đã đi cùng năm tháng “Người đi xây hồ Kẻ Gỗ”, nay đã biến thành những hòn đảo lớn, nhỏ, cây xanh phủ kín. Nước cạn để lộ những triền đồi cát sỏi trông như những bãi biển nho nhỏ. Điểm nhấn của hồ đối với du khách là cây cầu hình vòng cung mềm mại nối liền với đảo nhỏ có ngôi đền thờ cố Tổng Bí thư Lê Duẩn. Đền thờ được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống, khánh thành vào ngày 18/1/2014. Đến đây vào những ngày hè du khách mới thấy hết giá trị của không gian xanh, không gian yên tĩnh, không khí trong lành, gió từ hồ thổi lên mát rượi. Từ trên cao, du khách ngắm nhìn trời mây trong xanh biếc trong nắng hè, mặt nước phẳng lặng, các loại cây xanh trên đảo đan xen, khung cảnh thật hữu tình, nên thơ.

Khung cảnh nên thơ hồ Kẻ Gỗ

Hồ đẹp khi mùa mưa đầy nước, nhưng cũng đẹp vào mùa nắng hạn. Bên kia con đập, một kênh nhân tạo vẫn đầy ắp dòng nước trong xanh từ hệ thống bơm trong hồ, chảy dài tít tắp qua những đồng lúa, rừng keo mướt mát. Từ trên các đảo nhỏ, du khách phóng tầm mắt xa xa là những dãy núi, ngọn đồi tạo thành những bờ đê tự nhiên cho hồ với những triền đồi thoai thoải phủ kín cây xanh. Đó đây, những “hòn đảo” nhỏ như những chòm cây xanh giữa hồ mà mùa khô còn nhìn thấy rõ các mớn vốn in trên các vách đá. Trong ngày nắng đẹp, mặt hồ phẳng lặng, trong veo như gương soi khổng lồ in rõ từng chùm mây dưới mặt hồ. Đi trên con đập chính, nghe gió lộng thổi từ khu rừng xanh mát mà tưởng như “nghe trong gió bao nhiêu là chuyện lạ” từ thuở “chân lội qua khe” để “đắp đập xây hồ”, “đào núi ngăn sông” hay sự thay đổi diệu kỳ của mảnh đất này. Vào ngày cuối tuần, trên mặt hồ có vài chiếc thuyền chở khách du lịch với những chiếc áo phao màu cam nổi bật trong màu xanh ngắt của hồ, thuyền chầm chậm trôi, để du khách được tận hưởng cảm giác thư thái giữa khung cảnh nên thơ của hồ.

Được biết, hồ Kẻ Gỗ được khởi công ngày 26/3/1976, khánh thành ngày 26/3/1980 với sự đóng góp của trên 60 nghìn người, đặc biệt là những chàng trai, cô gái từ các địa phương của Hà Tĩnh đã đổ mồ hôi, công sức “đắp hồ xây đập” chặn dòng nước ngọt của sông Rào Cái. Hồ vừa là nguồn nước quý giá cho sản xuất và đời sống của hàng trăm nghìn dân, vừa trị thủy, hạn chế lũ vào mùa mưa. Hồ Kẻ Gỗ trải dài 30km trên địa bàn các huyện Cẩm Xuyên, Kỳ Anh và Hương Khê. Với trữ lượng hơn 300 triệu m3 nước, hồ cung cấp nước tưới cho gần 17.000 ha lúa và hoa màu của các huyện Thạch Hà, Cẩm Xuyên, thành phố Hà Tĩnh và phía bắc huyện Kỳ Anh. Đặc biệt, gắn với hồ là Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ có diện tích tự nhiên 35.159 ha với hệ thực vật và động vật rất phong phú, đa dạng.

Hồ Kẻ Gỗ đang là điểm đến thiên nhiên hấp dẫn, thu hút du khách

Hồ Kẻ Gỗ bây giờ nằm một phần trong Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ, nơi có núi, có sông, có hồ, có những loài động thực vật đặc hữu. Không chỉ có giá trị du lịch sinh thái mà còn có ý nghĩa bảo tồn các giá trị thiên nhiên đặc sắc… Hằng năm, người dân và chính quyền địa phương đều thả hàng ngàn kg cá giống xuống hồ Kẻ Gỗ để tái tạo nguồn lợi thủy sản. Ngày 30/11/2012, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã quy hoạch Khu Du lịch sinh thái hồ Kẻ Gỗ với diện tích 4.816 ha, trong đó diện tích mặt nước là 2.030 ha, diện tích đồi núi ven hồ cư dân hiện trạng là 2786 ha.

Hồ Kẻ Gỗ đã đi vào thơ ca, nhạc họa, là một biểu tượng của quê hương Hà Tĩnh và đến hôm nay đang được bảo tồn, tôn tạo không gian xanh, cảnh quan , môi trường, phát huy sự đa dạng sinh học . Hồ Kẻ Gỗ đang được đầu tư, khai thác các giá trị, là điểm đến hấp dẫn đối du khách gần xa, tận hưởng không khí trong lành nhất là trong những ngày hè oi ả và cùng khám phá, trải nghiệm nét đẹp của hồ Kẻ gỗ trong không gian xanh./.

Bài, ảnh: N Dương