Làng cổ bên sông
Cập nhật: 20/06/2007
Cự Đà là một trong những làng Việt cổ điển hình ở đồng bằng Bắc Bộ. Đến Cự Đà, du khách sẽ được thả hồn vào bức tranh quê bình yên tuyệt đẹp.

Làng có dòng sông Nhuệ uốn lượn chung quanh, hai bên bờ sông có những rặng tre xanh tốt như đang bao bọc và che chở cho cả ngôi làng. Đường cái làng là trục giao thông men theo bờ sông Nhuệ. Trên cái trục đường làng ấy, với quy hoạch hình xương cá, Cự Đà có những ngôi nhà kiến trúc cổ khiến cho du khách có một cảm giác hoài cổ vô cùng thú vị.

Làng Cự Đà có ba cổng, một cổng đầu làng, một cổng giữa làng và một cổng cuối làng. Cổng làng được thiêt kế theo kiểu vòm cuốn, mái cong vút, có hai cột ở hai bên và trên hai mặt cổng đều có chữ Hán đắp nổi. Đi dọc đường làng Cự Đà, du khách sẽ bắt gặp những ngôi nhà cổ mang phong cách kiến trúc đồng bằng Bắc Bộ đan xen những ngôi nhà cổ kiểu kiến trúc Pháp tạo thành một quần thể hài hòa. Với lợi thế “nhất cận thị, nhị cận giang” trong những năm 1895 đến 1945 Cự Đà là một làng quê trù phú có hình thái kinh tế về cả thương nghiệp lẫn nông nghiệp, mang lại sự giàu có và trù phú cho người dân trong làng.

Một nét đặc biệt của làng Cự Đà là các ngõ xóm chạy dài và sâu hun hút. Mỗi xóm đều có 2 cái cổng, một cổng đầu xóm, một cổng cuối xóm. Mỗi cổng xóm lại được xây theo kiểu thiết kế khác nhau và đắp tên chữ Hán bên trên mang thông điệp và dấu tích về một thời xa xưa của làng. Xóm “Đồng Nhân Cát” chỉ mọi người dân trong xóm đều đồng lòng, vui vẻ hòa thuận, tối lửa tắt đèn có nhau. Xóm “Điếm Tuần” chỉ những đội tuần thường lên điếm canh cướp, giữ làng…

Trải qua nhiều biến cố thăng trầm của lịch sử, làng cổ Cự Đà thuộc xã Cự Khê, tỉnh Hà tây vẫn còn giữ được nhiều giá trị văn hóa cũng như các công trình kiến trúc cổ tiêu biểu. Nơi đây vẫn còn đàn tế trời đất bằng đá xanh. Hàng năm cứ vào ngày 14 tháng Giêng, các cụ cao tuổi trong làng lại làm lễ tế trời đất cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt. Một cột cờ dựng ở đầu làng từ năm 1929 rất đẹp và uy nghi. Với cột cờ này, vào những ngày hội hè, lễ tết hay những ngày kỷ niệm của đất nước, nhân dân trong làng thường treo lá cờ đại lên đó để chào mừng. Nhà Hội đồng hương chính - là nơi để những người cao tuổi trong làng (được người dân các dòng họ bầu ra) hội họp, điều hành mọi công việc của làng. Một nhà Thọ từ xưa kia là nơi các cụ đồ dạy hoc và tổ chức lễ thượng… nay còn nguyên giá trị với lối kiến trúc tuyệt mỹ. Ngôi chùa Linh Minh Tự còn nguyên cây cột đá cây hương ghi lai năm trùng tu là Chính Hòa thời hậu Lê 1695. Cự Đà vùng đất nổi danh với nghề làm tương nếp và làm miến dong nổi tiếng.

Chỉ cách trung tâm Hà Nội chưa đầy 15km, Cự Đà là điểm đến vô cùng hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước.
Báo Du lịch