Đây là một trong những vùng đá vôi đặc biệt của cả nước, chứa đựng những dấu ấn tiêu biểu về giá trị địa chất, lịch sử phát triển của vỏ trái đất. Cùng với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, Đồng Văn còn là nơi hội tụ những giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của cộng đồng dân cư bản địa, trở thành điểm đến có sức lôi cuốn mạnh mẽ đối với du khách và các nhà nghiên cứu khoa học.

Cao nguyên Đồng Văn có tới 80% diện lộ đá vôi với 11 hệ tầng địa chất, trong đó Chang Pung là hệ tầng cổ nhất có niên đại 545 triệu năm. Ở đây còn có 17 nhóm hóa thạch giúp các nhà khoa học hoàn chỉnh bức tranh lịch sử phát triển địa chất vùng cao nguyên đá Đồng Văn nói riêng và khu vực đông bắc Việt Nam – nam Trung Quốc nói chung. Do có sự đa dạng địa chất cao cùng với sự thay đổi của khí hậu nên quá trình tiến hóa karst ở Cao nguyên đá Đồng Văn diễn ra liên tục, tạo ra các “vườn đá”, “rừng đá” vô cùng phong phú như: vườn đá Khâu Vai, vườn đá Lũng Pù thuộc huyện Mèo Vạc… và hệ thống hang động kỳ vĩ như: hang Rồng ở Sảng Tủng (Đồng Văn), hang Khố Mỷ ở Tùng Vài (Quản Bạ), động Én ở Vần Chải (Đồng Văn)…    

Cao nguyên đá Đồng Văn còn được các nhà khoa học đánh giá là vùng có hệ địa – sinh thái núi đá độc đáo và đa dạng. Quần xã rừng nguyên sinh ở đây còn tương đối nguyên vẹn, có nhiều gỗ, lâm sản và các loài thuốc quý. Đây cũng là môi trường sống của các loài động vật hoang dã, tạo nên nét đẹp tự nhiên, sinh động của vùng cao nguyên.  

Bên cạnh những giá trị về địa chất, địa mạo, cảnh quan, cao nguyên đá Đồng Văn còn chứa đựng những giá trị văn hoá truyền thống của đồng bào các dân tộc như: Mông, Dao, Lô lô, Pu Péo… Đến Đồng Văn, du khách sẽ được tham quan những phiên chợ vùng cao như: Phố Bảng, Đồng Văn, Lũng Cú, Sà Phìn… và tìm hiểu các phong tục tập quán, lễ hội đặc sắc của đồng bào dân tộc nơi đây.  

Ngày 3/10/2010, tại Lesvos (Hy Lạp), Cao nguyên đá Đồng Văn đã được Hội đồng tư vấn mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu công nhận là thành viên chính thức của mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu (GGN - Global Network of National Geoparks) dựa trên giá trị nổi bật về cảnh quan, có sinh địa tầng, địa chất, địa mạo, văn hóa của các dân tộc trên cao nguyên đá. Như vậy, Cao nguyên đá Đồng Văn đã trở thành công viên địa chất đầu tiên của Việt Nam và thứ hai ở khu vực Đông Nam Á (sau Công viên địa chất Langkawi - Malaysia).  

Nhằm quảng bá sâu rộng vẻ đẹp của Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn đến đông đảo du khách trong nước và quốc tế, Ban Quản lý Công viên đã triển khai nhiều hình thức tuyên truyền, quảng bá, giáo dục cộng đồng một cách tích cực và có hiệu quả. Để tìm hiểu thông tin về Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn, du khách có thể liên hệ trực tiếp với:    

BQL Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn
Địa chỉ: Tổ 16,  phường Nguyễn Trãi, thành phố Hà Giang
Điện thoại: (0219) 3 860 393
Email: hagianggeopark@gmail.com; info@dongvangeopark.com
Website: dongvangeopark.com

Phạm Phương (TTTTDL)