Đã trở thành truyền thống và nét đẹp văn hóa trên mảnh đất Nam Đàn, Nghệ An, vào dịp Rằm tháng Giêng hàng năm, nhân dân lại nô nức trẩy hội đền Vua Mai.
Năm 2013, Lễ hội đền Vua Mai được gắn với lễ kỷ niệm 1.300 năm khởi nghĩa Hoan Châu và kỷ niệm 1.290 năm ngày mất của Mai Hắc Đế. Lễ hội diễn ra từ ngày 13 đến ngày 15 tháng Giêng năm Quý Tỵ (tức từ 22 đến 24/2).
Tối 23/2, Lễ mít tinh kỷ niệm 1.300 năm khởi nghĩa Hoan Châu và Lễ hội đền Vua Mai 2013 đã diễn ra trọng thể với sự tham dự của đông đảo các tầng lớp nhân dân huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An và người dân cả nước.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cùng đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương, tỉnh Nghệ An đã tới dâng hương, tỏ lòng thành kính tại đền Vua Mai và tham dự lễ hội có ý nghĩa lịch sử, văn hóa đặc biệt này.
1.300 năm trước, từ vùng đất quê hương Nam Đàn, Mai Thúc Loan đã phát động cuộc khởi nghĩa Hoan Châu để chống lại ách đô hộ tàn bạo của quân xâm lược nhà Đường. Dưới lá cờ tụ nghĩa của ông, cuộc khởi nghĩa đã nhận được sự hưởng ứng, đồng lòng ủng hộ của các tầng lớp nhân dân, nhanh chóng mở rộng ra cả vùng châu thổ sông Hồng, các vùng lân cận, giành được những thắng lợi to lớn, lật đổ chế độ cai trị, áp bức bóc lột của nhà Đường, giải phóng đất nước, lập chính quyền độc lập. Người hào kiệt đất Sa Nam trở thành đấng Quân vương - Mai Hắc Đế.
Được nâng lên quy mô cấp tỉnh sau nhiều năm được tổ chức với quy mô cấp huyện, do đó, các hoạt động truyền thống của Lễ hội đền Vua Mai năm nay cũng được mở rộng quy mô và trang trọng hơn.
Trước lễ kỷ niệm, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam và tỉnh Nghệ An đã tổ chức hội thảo khoa học “Khởi nghĩa Hoan Châu và vai trò của Mai Thúc Loan trong lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc” với sự tham gia của nhiều nhà nghiên cứu, chuyên gia sử học uy tín, góp phần tiếp tục khẳng định ý nghĩa lịch sử trọng đại của sự kiện này.
Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng khẳng định hội đền Vua Mai hàng năm là hoạt động mang đậm ý nghĩa truyền thống cao đẹp của đạo lý “uống nước nhớ nguồn,” vừa là bài học giáo dục sinh động lòng yêu quê hương đất nước và thiết thực đáp ứng nhu cầu đời sống văn hóa tinh thần của người dân.
Nhấn mạnh đến ý nghĩa đặc biệt của khởi nghĩa Hoan Châu, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng đây là sự kiện trọng đại trong lịch sử quật cường chống ngoại xâm của dân tộc do người anh hùng Mai Thúc Loan khởi xướng và lãnh đạo.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nêu rõ khởi nghĩa Hoan Châu cùng khí phách kiên cường, quật khởi của Mai Thúc Loan đã viết nên trang sử nối tiếp truyền thống hào hùng trong lịch sử chống ngoại xâm, giành độc lập của dân tộc thời kỳ Bắc thuộc, để lại những dấu ấn hết sức sâu đậm trong lòng mỗi người con xứ Nghệ và dân tộc Việt Nam. Hàng nghìn năm qua, truyền thống đó đã trở thành sức mạnh to lớn, không ngừng được các thế hệ người dân Nam Đàn, người dân xứ Nghệ và toàn dân tộc Việt Nam kế thừa, phát huy trong công cuộc đấu tranh bảo vệ, xây dựng và phát triển quê hương đất nước.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng tin tưởng Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân Nghệ An sẽ tiếp tục nỗ lực phấn đấu, tạo nên sức mạnh to lớn trong xây dựng, phát triển quê hương, sớm đưa Nghệ An trở thành một tỉnh khá như sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn.
Lễ kỷ niệm được tổ chức mang đậm dấu ấn văn hóa dân gian với hội trại thanh niên; giải bóng chuyền nữ mở rộng; các trò chơi dân gian như cờ người, đấu vật, leo núi, đu tiên, kéo co, nhảy bao bố, thi cỗ xôi gà... Dịp này, ban tổ chức sẽ tổng kết và trao phần thưởng cuộc thi tìm hiểu về thân thế và sự nghiệp của Vua Mai; phát hành cuốn sách “Mai Thúc Loan – Cuộc đời và sự nghiệp”; tổ chức hội thảo quốc gia “Khởi nghĩa Hoan Châu và vai trò của Mai Thúc Loan trong lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc”...