(TITC) - Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2011 - 2020 và định hướng đến năm 2030 được UBND tỉnh Bắc Ninh phê duyệt ngày 12/12/2011. Điểm nhấn của bản quy hoạch này là việc sẽ chú trọng xây dựng phát triển sản phẩm du lịch đặc thù của Bắc Ninh mà không vùng đất nào có, đó chính là du lịch gắn với văn hóa quan họ - di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Theo đó, Bắc Ninh sẽ đầu tư phát triển các điểm du lịch tại xã Hòa Long (TP. Bắc Ninh) với loại hình du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng kết hợp tìm hiểu trải nghiệm các giá trị văn hóa, lịch sử nơi miền quê quan họ; tour du lịch khám phá các làng quan họ cổ gắn với du ngoạn sông Cầu, trảy hội Lim (huyện Tiên Du).
Bên cạnh đó, Bắc Ninh còn tổ chức hát quan họ tại hầu hết các điểm du lịch trên địa bàn tỉnh; phát triển các sản phẩm du lịch đặc thù dựa trên hoạt động giới thiệu, quảng bá, phát huy giá trị của các làn điệu dân ca quan họ Bắc Ninh; khuyến khích các nghệ nhân hát quan họ trong các lễ hội; có chính sách đãi ngộ đối với các nghệ nhân quan họ; đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị và khuyến khích người dân gìn giữ các làn điệu dân ca, dân vũ và biểu diễn nghệ thuật truyền thống, đặc biệt là hát quan họ.
Nhiệm vụ trước mắt hiện nay của Bắc Ninh trong công tác gắn du lịch với không gian văn hóa quan họ là giới thiệu quan họ trong Năm du lịch quốc gia Đồng bằng sông Hồng – Hải Phòng 2013 thông qua nhiều hoạt động như: Hội chợ Thương mại-Du lịch Bắc Ninh 2013, chương trình nghệ thuật Về miền Quan họ, biểu diễn và quảng bá dân ca quan họ Bắc Ninh, tham dự liên hoan nghệ thuật quần chúng đồng bằng sông Hồng,...
Với nét văn hóa độc đáo đặc trưng chỉ có ở vùng Kinh Bắc, lượng khách du lịch đến Bắc Ninh hàng năm khá đông, trong đó số lượng lớn khách đến để thưởng thức các làn điệu dân ca quan họ. Đây là cơ sở để Bắc Ninh xây dựng chiến lược phát triển du lịch gắn với không gian văn hóa quan họ và nhằm thực hiện cam kết với UNESCO về bảo tồn và làm lan tỏa sức hấp dẫn của quan họ. Qua đó, tỉnh Bắc Ninh vừa có thể khai thác tối ưu thế mạnh văn hóa quan họ vừa bảo tồn nét văn hóa truyền thống vốn có.
|
Quan họ là loại hình dân ca phong phú nhất về mặt giai điệu trong kho tàng dân ca Việt Nam và được lưu truyền từ đời này đến đời khác qua phương thức truyền khẩu.
Quan họ được hợp thành bởi nhiều yếu tố: âm nhạc, lời ca, trang phục… nhằm thể hiện mối quan hệ gắn bó nghĩa tình, phong cách lịch thiệp của các liền anh, liền chị; phản ánh cuộc sống chất phác của người dân lao động và là nét văn hóa độc đáo, đặc trưng của vùng Kinh Bắc (Bắc Ninh và Bắc Giang ngày nay).
Hát quan họ đòi hỏi quá trình tập luyện công phu và tính tập thể theo khuôn phép đã trở thành phong cách, được thực hiện nghiêm ngặt từ tổ chức đến hình thức diễn xướng.
Làng quan họ tiêu biểu ở vùng Kinh Bắc hiện nay là làng Viêm Xá, tức làng Diềm (xã Hòa Long, TP. Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh) - nơi có đền thờ Vua Bà, tương truyền là Thủy tổ của dân ca quan họ. Nghệ thuật và lối hát quan họ ở làng Diềm vừa cổ xưa, độc đáo, vừa phong phú, điêu luyện. Việc truyền dạy hát quan họ được quan tâm thực hiện ngay trong gia đình, không phụ thuộc vào việc tổ chức lớp học. Hiện làng còn duy trì một đội quan họ hàng trăm người, đủ các thế hệ liền anh, liền chị, có thể cất giọng hát tuỳ theo nhu cầu, tâm trạng cảm xúc. Đến đây, du khách sẽ có dịp xem các liền anh trong trang phục khăn xếp áo the, các liền chị mặc áo mớ ba mớ bẩy, đội nón thúng quai thao cùng cất lên những lời ca quan họ mượt mà, đằm thắm, để khi ra về du khách nhớ mãi không quên.
Ngày 30/9/2009, quan họ đã được Ủy ban UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Phạm vi công nhận chính thức gồm có 49 làng quan họ, trong đó 5 làng ở tỉnh Bắc Giang và 44 làng ở tỉnh Bắc Ninh.
|
Thanh Hải