(TITC) - Từ ngày 17 - 19/8/2013, tại Hà Tĩnh sẽ diễn ra Liên hoan dân ca ví, dặm Nghệ Tĩnh năm 2013 với chủ đề ca ngợi Đảng, Bác Hồ, tinh thần lao động, tình yêu cuộc sống, quê hương đất nước, con người... Đây là lần thứ 2 Liên hoan được tổ chức với quy mô cấp quốc gia nhằm tiếp tục bảo tồn và phát huy các giá trị vốn có và tiêu biểu của các thể hát và trò diễn xướng dân ca ví, dặm Nghệ Tĩnh.
12 câu lạc bộ, đội văn nghệ đạt giải nhất, nhì, ba tại các cụm sẽ được chọn ra từ liên hoan dân ca ví, dặm cấp tỉnh để tham gia Liên hoan và Lễ đón Bằng công nhận di sản văn hoá cấp quốc gia cho loại hình dân ca ví, dặm được tổ chức tại tỉnh Hà Tĩnh. Liên hoan dân ca ví, dặm cấp tỉnh năm nay được tổ chức tại Nghệ An với 3 cụm: cụm 1 diễn ra vào ngày 1/8/2013 tại hội trường nhà khách UBND huyện Quỳnh Lưu, cụm 2 diễn ra vào ngày 5/8/2013 tại hội trường Nhà văn hóa thị xã Thái Hòa và cụm 3 diễn ra vào ngày 9/8/2013 tại Hội trường Nhà văn hóa thiếu nhi Việt Đức (Tp. Vinh). Thời gian dự thi của mỗi đội là 30 phút với 2 nội dung: diễn xướng dân ca và dân ca ví, dặm lời mới.
Ví, dặm là hai thể hát dân ca không có nhạc đệm do nông dân ở 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh sáng tạo trong quá trình sinh hoạt và lao động, mang đậm bản sắc địa phương về điệu hát, ca từ, giọng điệu, âm điệu. Dân ca ví, dặm Nghệ Tĩnh được lưu truyền rộng rãi trong cộng đồng ở 259 làng, thôn, xóm, khu dân cư của hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh với khoảng 15 điệu ví, 8 điệu dặm được gọi tên theo bối cảnh cuộc sống, lao động, nghề nghiệp. Nếu điệu ví cất lên nghe man mác, bâng khuâng, xao xuyến, day dứt, ân tình thì điệu dặm lại là một trường đoạn có kết cấu hoàn chỉnh, mạch lạc, thiên về tự sự, nỗi niềm. Ngày nay, hát ví, dặm rất phổ biến trong cuộc sống sinh hoạt, phong trào văn hóa xã hội, lễ hội, các cuộc gặp gỡ vui chơi, liên hoan văn nghệ và còn được chuyển hóa thành các ca khúc, ca kịch trình diễn trên sân khấu.
Để phát huy các giá trị đặc sắc của dân ca ví, dặm Nghệ - Tĩnh, Trung tâm Bảo tồn và phát huy di sản dân ca xứ Nghệ đã được thành lập với tư cách là một cơ quan nghiên cứu khoa học, lưu trữ, đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo tồn di sản dân ca ví, dặm Nghệ - Tĩnh. Nhiều chương trình nghệ thuật dân ca Nghệ - Tĩnh cũng được dàn dựng biểu diễn, tạo cơ hội cho công chúng gần xa thưởng thức. Ngày 27/12/2012, dân ca ví, dặm xứ Nghệ là 1 trong số 33 di sản đã được đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia (đợt 1) theo Quyết định số 5079/QĐ-BVHTTDL của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch. Đến đầu tháng 4/2013, hồ sơ dân ca ví, dặm xứ Nghệ đã được hoàn thiện để trình UNESCO xét công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Liên hoan dân ca ví, dặm Nghệ Tĩnh lần thứ 2 năm 2013 là dịp để các Câu lạc bộ hát dân ca ví, dặm gặp gỡ, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm; tái hiện lại các không gian diễn xướng dân ca, nuôi dưỡng các thế hệ nghệ nhân dân gian nòng cốt trong các CLB dân ca Nghệ - Tĩnh; là bước chuẩn bị quan trọng để trình UNESCO công nhận dân ca ví, dặm xứ Nghệ là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Phạm Phương