Nhiệm kỳ qua, du lịch Cà Mau có bước chuyển mình mạnh mẽ, từng bước khẳng định vai trò là ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh. Không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, du lịch còn góp phần gìn giữ bản sắc văn hoá, tạo sinh kế bền vững cho người dân, mở ra hướng phát triển mới.
Phát huy bản sắc
Nếu như trước đây, Cà Mau được biết đến là vùng đất cuối trời Tổ quốc, thường gắn với hình ảnh rừng U Minh, những ngư dân bám biển bốn mùa hay mênh mông cánh đồng tôm... thì giờ đây, hình ảnh ấy đã có thêm sắc màu mới, tươi sáng hơn, đa dạng hơn. Giờ đây, người dân không chỉ sống bằng nghề nông, nghề biển, mà còn tạo thêm thu nhập ổn định từ du lịch. Nói một cách đầy tự tin: du lịch đang dần trở thành sinh kế và động lực phát triển kinh tế gia đình cho người dân Cà Mau.

Du khách chụp hình lưu niệm tại Biểu tượng con tàu Mũi Cà Mau.
Ðiều đáng mừng là sự chuyển mình ấy không đến một cách ồ ạt hay nhất thời, mà bắt đầu từ quan điểm trân quý và làm mới những giá trị vốn có trong quá trình lãnh đạo, điều hành của các cấp, các ngành. Mỗi lễ hội truyền thống được tổ chức không chỉ để giữ gìn nếp xưa, mà còn là dịp để Cà Mau “khoe” với bạn bè gần xa về nét văn hoá đặc sắc, về con người hào sảng, hiếu khách và nghĩa tình. Những chương trình như: Ngày hội Cua, Festival Tôm, Lễ hội Dạ cổ hoài lang hay Ngày hội Bánh dân gian Nam Bộ... đã mang đến diện mạo du lịch mới, phong phú mà vẫn giữ được chất riêng. Ðó chính là bản sắc rất "đặc thù" của vùng đất nơi cuối trời Tổ quốc.
Ông Nguyễn Quốc Thanh, Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, chia sẻ: "Sau khi hợp nhất địa giới hành chính, những thế mạnh riêng của 2 tỉnh Bạc Liêu và Cà Mau trước đây đã hoà quyện thành lợi thế chung, tạo nên sức bật mới cho du lịch tỉnh nhà. Chúng ta vừa có thiên nhiên hoang sơ với rừng, biển - đảo kỳ thú, vừa có chiều sâu văn hoá, lễ hội và con người rất đỗi thân thương. Ðó là nền tảng để định vị thương hiệu du lịch Cà Mau, không chỉ trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long mà cả trên bản đồ du lịch quốc gia".

Du khách tham quan “Mô hình xây dựng câu lạc bộ đờn ca tài tử gắn với du lịch làng rừng” tại Khu Du lịch sinh thái Cà Mau Eco.
Quả thực, nếu ai từng một lần trải nghiệm rừng U Minh bằng xuồng máy, hít thở không khí trong lành, dịu ngọt của hương tràm, cùng với thợ rừng trải nghiệm ăn ong, ngắm mặt nước phản chiếu từng tán tràm, hẳn sẽ thấy những điều tưởng chừng quá đỗi bình thường nơi đây lại có sức hút kỳ lạ. Ðến Ðất Mũi, cùng người dân đi bắt ba khía, giăng lưới cá nâu, cá chẽm, câu cá thòi lòi, câu cua hay thưởng thức các món đặc sản nhưng dân dã... rồi ngồi nghe đờn ca tài tử bên bếp lửa rực than hồng, mới thấm thía rằng du lịch Cà Mau không chỉ là đi - xem - chụp hình, mà là hành trình cảm nhận, gắn bó và yêu mến.
Ghi dấu ấn riêng theo hướng cộng đồng, gắn với sinh kế người dân, nhiều hộ ở vùng sâu, vùng xa, đặc biệt là ở Ðất Mũi, U Minh Hạ đã chủ động thực hiện mô hình homestay, làm du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm... Mỗi năm, những mô hình này đón hàng ngàn lượt khách, giúp bà con có thêm thu nhập, cải thiện cuộc sống mà vẫn giữ được nếp sinh hoạt truyền thống. Những bạn trẻ trước đây phải rời quê tìm việc, nay có thể ở lại làm hướng dẫn viên, phục vụ nhà hàng, chạy tàu du lịch, làm truyền thông... Ngành du lịch, theo cách đó, đang giữ chân người dân bằng tương lai có thật, đầy triển vọng.
Nhiệm kỳ 2021-2025, dù bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19 nhưng du lịch Cà Mau vẫn ghi nhận bước phục hồi nhanh chóng và ấn tượng. Những con số như hơn 9,5 triệu lượt khách và gần 13.500 tỷ đồng tổng thu du lịch cho thấy sự phát triển không chỉ mang tính định lượng mà còn chất lượng, có tính chiều sâu. Từng hoạt động, từng sự kiện đều được tổ chức bài bản, mang lại tiếng vang và tạo hình ảnh tích cực về vùng đất đang đổi thay từng ngày.

Du khách tham quan Khu lưu niệm Nghệ thuật Ðờn ca tài tử Nam Bộ và Nhạc sĩ Cao Văn Lầu. Ảnh: Hữu Thọ
Không chỉ có thiên nhiên và văn hoá, Cà Mau còn tận dụng rất tốt lợi thế trong xu thế chuyển đổi xanh. Những công trình điện gió ở Hoà Bình, Nhà Mát... giờ đây không chỉ sản xuất năng lượng, mà còn là điểm check-in thu hút đông đảo du khách. Hình ảnh những cánh quạt khổng lồ vươn mình giữa biển trời bao la, xuất hiện ngày một nhiều trên mạng xã hội, đang góp phần làm nên biểu tượng mới cho du lịch Cà Mau: hiện đại, bền vững, thân thiện với môi trường.
“Chúng tôi không chỉ bảo tồn những giá trị sẵn có, mà còn chủ động biến chúng thành sản phẩm du lịch có giá trị. Du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch văn hoá - lễ hội... là những hướng đi được xác định rất rõ. Quan trọng hơn, chúng tôi đang nỗ lực đưa công nghệ, chuyển đổi số vào ngành du lịch để vừa quản lý hiệu quả, vừa phục vụ du khách tốt hơn", ông Nguyễn Quốc Thanh cho biết thêm.
Phát triển du lịch bền vững
Trong nhiệm kỳ 2025-2030, tỉnh đặt mục tiêu phát triển du lịch theo hướng nhanh, bền vững và hiệu quả. Những con số như 11,5 triệu lượt khách hay 14.200 tỷ đồng tổng thu du lịch không phải là đích đến duy nhất, mà là dấu mốc cho hành trình dài. Quan trọng hơn là làm sao để mỗi người dân, mỗi cộng đồng đều thấy được lợi ích từ du lịch. Từ đó, chủ động chung tay giữ gìn môi trường, gìn giữ bản sắc và cùng phát triển.
Những năm qua, ngành du lịch Cà Mau không đi một mình. Từng hoạt động đều nhận được sự đồng lòng của cả hệ thống chính trị, từ tỉnh đến cơ sở. Các cấp, các ngành cùng vào cuộc, phối hợp chặt chẽ, kịp thời tháo gỡ khó khăn, tạo môi trường thông thoáng để thu hút doanh nghiệp, kêu gọi đầu tư.

Khu Du lịch sinh thái Cà Mau Eco với những hoạt động trải nghiệm phong phú về đêm.
Ðiều đáng quý là trong quá trình ấy, tiếng nói của người dân không bị bỏ quên. Từ ý tưởng xây dựng sản phẩm du lịch, cách tổ chức tour, tuyến cho đến việc gìn giữ cảnh quan, môi trường... đều có sự chung tay, góp sức của cộng đồng.
Với nền tảng vững chắc, hướng đi rõ ràng, sự đồng thuận cao của cả hệ thống chính trị và người dân, du lịch Cà Mau hoàn toàn có cơ sở để bứt phá trong tương lai. Một ngành kinh tế từng được xem là “mềm” nay đang mang lại những giá trị rất thật, đóng góp thiết thực vào sự phát triển của quê hương.
Kinh tế du lịch chính là mũi nhọn mới trong chiến lược phát triển của Cà Mau. Một mũi nhọn mang dáng hình của rừng xanh, biển biếc, của những lễ hội đặc trưng và những nụ cười nồng hậu. Một mũi nhọn đang từng ngày vẽ nên diện mạo mới cho vùng cực Nam - nơi cuối trời Tổ quốc./.
Hồng Phượng