Tuyến du lịch trung tâm TP. Thái Nguyên - ATK Định Hoá

Cập nhật: 07/01/2007

Theo quốc lộ 3, tuyến du lịch sẽ đi qua hai điểm du lịch: đền Đuổm (huyện Phú Lương) và khu ATK (huyện Định Hoá).

Đền Đuổm

Đền Đuổm thuộc xã Động Đạt, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên, cạnh quốc lộ 3 (Thái Nguyên - Bắc Kạn), cách thành phố Thái Nguyên 25 km về phía tây bắc, từ lâu đã có tiếng là địa linh. Nơi đây, không chỉ nổi tiếng bởi phong cảnh hùng vĩ, hữu tình, mà còn tự hào là nơi hội tụ của hàng triệu lượt người trảy hội đền Đuổm tưởng nhớ, tôn vinh người anh hùng dân tộc Dương Tự Minh.
Dương Tự Minh là người dân tộc Tày ông sinh ra ở vùng Quán Triều - Phủ Phú Lương. Giàu tài năng, đức độ, lại gặp thời nhà Lý thực hiện chính sách "Nhu viễn", ông trở thành thủ lĩnh phủ Phú Lương. Phụng sự dưới 3 triều đại nhà Lý: Lý Nhân Tông (1072-1128), Lý Thần Tông (1128-1138), Lý Anh Tông (1138-1175), ông chăm lo xây dựng phủ Phú Lương ngày càng phồn thịnh và có công lớn giữ yên bờ cõi phía bắc Đại Việt. Dương Tự Minh được nhân dân khắp vùng biên cương yêu mến, triều đình tin cậy.
Ông là danh nhân duy nhất trong lịch sử dân tộc hai lần được phong làm phò mã. Vào năm Đinh Mùi (1127), ông được vua Lý Nhân Tông gả con gái xinh đẹp là công chúa Diên Bình. Vào năm Giáp Tý (1144), Dương Tự Minh lại được vua Lý Anh Tông gả công chúa Thiều Dung.
Đền Đuổm được xây dựng năm 1180, thờ thánh Đuổm Dương Tự Minh. Dưới tán cổ thụ hàng trăm năm tuổi là ba ngôi đền tôn nghiêm (thờ phủ Bà, Dương Tự Minh và thờ Mẫu).
Hàng năm nhân dân địa phương mở lễ hội đền Đuổm vào mồng 6,7,8 tháng giêng (âm lịch) để tưởng nhớ công ơn vị anh hùng dân tộc, cầu mong vị thánh Đuổm ban cho một năm mới mọi sự tốt lành, mùa màng bội thu, no ấm.
Núi Đuổm, đền Đuổm, hội Đuổm, những truyền thuyết dân gian: "Thánh Đuổm trị tà thần", "Sự tích giếng Dội" do nhân dân sáng tạo nhằm ca ngợi Dương Tự Minh được truyền tụng. Danh nhân lịch sử Dương Tự Minh sống mãi trong tâm thức nhân dân.

ATK Định Hoá - thủ đô cuộc kháng chiến (1946-1954)

Theo quốc lộ 3, đến km 31 rẽ trái đi tiếp quãng đường đèo quanh co uốn lượn trong rừng núi, len lỏi qua những đồi chè xanh mơn mởn và đồi cọ râm mát tạo cho du khách tâm trạng thư giãn sau một hành trình dài đến với vùng ATK - Định Hoá. Một miền đồi núi hiểm trở có địa thế chiến lược về quân sự. Định Hoá đã được chọn làm nơi xây dựng an toàn khu (ATK), là trung tâm lãnh đạo cuộc kháng chiến 9 năm chống thực dân Pháp xâm lược. Chủ tịch Hồ Chí Minh, các đồng chí lãnh đạo của Đảng, nhà nước, các cơ quan của trung ương Đảng và chính phủ đã từng làm việc ở đây từ năm 1947 đến 1954. Có thể nói ATK (An toàn khu) là nơi đặt đại bản danh thủ đô của cuộc kháng chiến chống Pháp năm xưa. Đã có đến gần 100 di tích lịch sử còn nằm khắp núi rừng Định Hoá, đến nay 6 di tích đã được nhà nước xếp hạng bảo tồn cấp quốc gia đó là:

- Di tích Tỉn Keo, xã Phú Đình: Nơi Bác Hồ đã ở và làm việc từ 1947-1948, cũng là nơi Hồ Chủ Tịch cùng bộ chính trị quyết định chiến dịch Đông Xuân 1953-1954.
- Di tích đồi Cọ, xóm Khuôn Tát, xã Phú Đình: Nơi Hồ Chủ Tịch ở và làm việc cùng các đồng chí Trường Chinh, Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp…
- Di tích lịch sử Phụng Hiển, xã Điềm Mạc nơi làm viêc của đồng chí Trường Chinh .
- Di tích xóm Bảo Liên, xã Bảo Linh nơi cơ quan bộ Quốc phòng và đại tướng Võ Nguyên Giáp đóng từ 1949-1954.
- Di tích làng Quặng, xã Định Biên, tại đây ngày 15/5/1945 diễn ra lễ hợp nhất Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân và đội Cứu Quốc quân thành đội Việt Nam Giải Phóng Quân.
- Di tích nhà tù Chợ Chu - Định Hoá. Do thực dân Pháp xây dựng năm 1916 để giam giữ những người yêu nước và các chiến sĩ cộng sản Việt Nam. Trong những năm 1933 - 1943 chúng đã giam giữ hàng trăm chiến sĩ cộng sản ở đây nhằm uy hiếp, đàn áp phong trào cách Việt Nam. Song trong nhà tù vẫn có một tổ chức chi bộ Đảng hoạt động bí mật. Ngày 2/10/1944 dưới sự chỉ đạo của Trung ương Đảng và sứ uỷ Bắc Kỳ chi bộ đã tổ chức vượt ngục thành công cho 12 chiến sĩ cộng sản. Ngày nay di tích lịch sử nhà tù Chợ Chu còn tương đối nguyên vẹn có giá trị thăm quan, nghiên cứu lịch sử, giáo dục truyền thống cách cho các thế hệ mai sau. Là một địa danh du lịch Văn hoá - Lịch sử hấp dẫn của du lịch Thái Nguyên.

Đến Định Hoá, còn hấp dẫn du khách với nhiều cảnh quan thiên nhiên kỳ thú như: thắng cảnh chùa Hang, thác nước 7 tầng, hồ Bảo Linh…là những điểm du lịch sinh thái hấp dẫn.
ATK - Định Hoá, cùng với các di tích cách mạng kháng chiến của chiến khu Việt Bắc được nhà nước đánh giá "Là một quần thể di tích quan trọng bậc nhất của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ 20", được xếp hạng di tích lịch sử văn hoá quốc gia và đang được nhà nước đầu tư phục hồi, bảo tồn, tôn tạo để xứng với tầm vóc một khu di tích lịch sử cách mạng đặc biệt quan trọng, xứng đáng với tầm vóc của nó trong lịch sử dân tộc.
Ngày 19/5/2005, nhà tưởng niệm chủ tịch Hồ Chí Minh đã được khánh thành phục vụ du khách gần xa về thắp hương tưởng niệm.
Con đường nhựa nối giữa ATK Định Hoá Thái Nguyên với ATK Tân Trào Tuyên Quang đã được nối liền tạo sự thuận lợi cho du khách khi trở về với cội nguồn lịch sử cách mạng.

Sở Thương mại và Du lịch Thái Nguyên