Mới đây, tại Kỳ họp thứ 12, HĐND tỉnh Khánh Hòa khóa VII, nhiệm kỳ 2021 - 2026, các đại biểu đã thông qua 2 nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án: Tu bổ, gia cố, phục hồi Tháp Nam thuộc di tích Tháp Bà Ponagar; Chỉnh trang khuôn viên di tích Tháp Bà Ponagar. Tổng mức đầu tư của cả hai dự án nêu trên là hơn 20,4 tỷ đồng, được sử dụng từ ngân sách tỉnh và Quỹ Phát triển hoạt động sự nghiệp của Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh.
Tháp Nam (bìa phải) thuộc di tích Tháp Bà Ponagar sẽ được đầu tư tu bổ, gia cố, phục hồi trong thời gian tới.
Dự án Chỉnh trang khuôn viên di tích Tháp Bà Ponagar được thực hiện trong hai năm 2023 - 2024, có kinh phí hơn 6,6 tỷ đồng, gồm các hạng mục như: Nhà phục vụ; cổng tường rào; kè đá và nền sân; hầm thoát nước. Những hạng mục này được thực hiện trên phần đất của di tích Tháp Bà Pongar bị giải tỏa để xây dựng bờ kè sông Cái.
Còn dự án Tu bổ, gia cố, phục hồi Tháp Nam được thực hiện từ năm 2023 - 2025, có kinh phí hơn 13,8 tỷ đồng. Tháp Nam có chiều cao 18m, lớn thứ hai trong số các tháp tại di tích Tháp Bà Ponagar. Ngôi tháp có bộ mái tương đối lạ trong quần thể kiến trúc Tháp Bà Ponagar. Phần đế và thân của tháp vẫn được xây theo mô típ tháp Chăm truyền thống, nhưng phần mái được thu gọn lại thành một tầng chóp, kéo dài lên phía trên, đỉnh tháp đặt 1 trụ linga. Tháp được xác định có niên đại thế kỷ XIII, là nơi được sử dụng thờ thần Shiva. Theo truyền thuyết của người Việt gọi là đây là Tháp Ông, thờ chồng của Thiên Y A Na Thánh Mẫu. Được biết, hiện Tháp Nam đang bị xuống cấp nhiều hạng mục, tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn đối với khách tham quan. Do đó, việc đầu tư kinh phí để tu bổ, gia cố, phục hồi Tháp Nam là cần thiết.
N.T