Lễ hội năm nay có ý nghĩa đặc biệt quan trọng nhằm hưởng ứng Năm Du lịch quốc gia Đồng bằng sông Hồng - Hải Phòng năm 2013 và đón nhận Lễ hội mùa xuân Côn Sơn và Lễ hội mùa thu Kiếp Bạc là  Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.  

Dự lễ khai mạc có Thứ trưởng Bộ VHTTDL Đặng Thị Bích Liên; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương Nguyễn Mạnh Hiển; đoàn đại biểu TP Suwon (Hàn Quốc) cùng các đại biểu, khách mời và hàng vạn du khách thập phương.  

Lễ hội mùa Xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc diễn ra từ ngày 23- 26/2 (14-17 tháng Giêng), với nhiều nghi lễ, hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao như: lễ dâng hương, lễ khai hội, lễ tế trên núi Ngũ Nhạc, lễ Đàn mông sơn thí thực, hội thi bánh chưng, bánh dày, vật dân tộc, liên hoan pháo đất, hát quan họ, thư pháp…  

Di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc có ý nghĩa, tầm quan trọng lớn trong lịch sử đất nước. Nơi đây ghi dấu những công lao to lớn của Thiền phái Trúc Lâm, Đệ tam tổ Huyền Quang tôn giả với sự nghiệp dựng nước, giữ nước, lòng tự tôn dân tộc.     

Sinh ra dưới thời nhà Trần, Huyền Quang tên thật là Lý Đạo Tái thuộc dòng dõi quan lại nhà Lý. Ông nổi tiếng thông minh, hiếu học, đỗ đầu khóa thi Hương năm 20 tuổi, 21 tuổi ông đỗ đầu thi Hội. Làm quan nhà Trần không lâu, ông từ quan tìm đến tôn giáo, kiên trì học đạo và biên soạn kinh sách. Trong cuộc đời của mình, ông cùng Phật hoàng Trần Nhân Tông và Pháp Loa đi khắp nơi trong nước thuyết pháp, giảng kinh. Những năm cuối đời, ông về trụ trì tại chùa Côn Sơn, xây dựng tòa Cửu phẩm liên hoa, biên soạn kinh sách truyền lại cho đời sau. Ngày 23 tháng Giêng năm 1334, ông viên tịch tại chùa Côn Sơn, thọ 80 tuổi. Từ đó, di tích Côn Sơn luôn giữ vai trò là trung tâm Phật giáo xứ Đông xưa và để ghi dấu những công lao to lớn đó, hàng năm, ngày mất của ông trở thành ngày giỗ Tổ của chùa Côn Sơn.  

Cùng với lễ hội Côn Sơn, lễ hội truyền thống đền Kiếp Bạc được tổ chức từ ngày 15-20/8 âm lịch hàng năm để nhân dân cả nước bày tỏ tấm lòng tri ân với Đức Thánh Trần Hưng Đạo Đại vương, vị Anh hùng dân tộc, nhà quân sự thiên tài có công lao to lớn trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc thế kỷ thứ 13.   Với những giá trị đặc biệt, khu di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc đã được Nhà nước xếp hạng di tích quốc gia năm 1962; năm 2012 được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt.    

Tại buổi lễ khai hội, Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Đặng Thị Bích Liên đã trao bằng công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cho BTC Lễ hội mùa xuân Côn Sơn và Lễ hội mùa thu Kiếp Bạc.    

Bài: Hương Lê, Ảnh: Mạnh Hà