Chùa Linh Phong ở Bình Định
Cập nhật: 20/12/2007
Cách thành Bình Ðịnh (thành Hoàng Ðế thời Tây Sơn) hơn 30km về phía đông bắc nổi lên một cụm núi cao, đứng riêng lẻ một mình, gọi là núi Bà; trên lưng chừng núi có một ngôi chùa Linh Phong - ngôi chùa có lịch sử hơn 200 năm nhưng mới được dựng lại để du khách tới thăm, dân địa phương thường gọi là chùa Ông Núi.

Chùa được xây dựng từ năm Quý Sửu (1733), nhưng nay đã thành phế tích. Gần đây, ngôi chùa được dựng lại bề thế, dân địa phương và đông đảo du khách thăm cảnh cũ, nhớ lại sự tích chùa xưa.

Vào năm thứ 23 đời vua Lê, niên hiệu Chính Hòa (1702) nhà sư Mộc Y Sơn Ông (Ông Núi) tu tại nơi này. Ông kết vỏ cây làm áo, sống trong hang đá. Nơi sườn núi phía bắc vẫn còn di tích một hang đá rộng lớn ăn sâu vào lòng núi mà ngày nay người ta gọi là hang Tổ - là nơi Ông Núi tu trì ngày trước.

Theo khảo tự phổ của chùa Linh Phong cùng bài vị các đời trụ trì thờ tại chùa ghi tên ông là Lê Bản, tức thiền sư Tịnh Giác Thiện Trì. Ông ở núi này được vài năm rồi chọn lưng chừng núi, chỗ có con suối sâu và dài cất một am, đặt tên là Dũng Tuyền Tự.

Tương truyền, ban ngày Ông Núi ở trong rừng đốn củi, bó thành bó lớn chỉ có sức ông mới gánh nổi mang xuống chân núi, để ở ngã ba rồi trở lên. Người dân quanh vùng đem gạo, muối đến để đó rồi gánh củi về dùng. Hôm sau ông hoặc đồng tử xuống núi lấy thực phẩm, nhiều ít không cần biết. Mỗi khi trong vùng có dịch bệnh thì tự nhiên nhà sư đem thuốc xuống cứu chữa. Chữa xong rồi đi ngay, không nhận bất cứ một sự trả công nào. Vào năm Quý Sửu (1733), chúa Nguyễn Phúc Chú khen ông là bậc chân tu, xây lại chùa. Từ chùa tranh thành chùa ngói bắt đầu từ đây. Chúa ban tên chùa là "Linh Phong Thiền Tự", một câu liễn và ban cho Sơn Ông hiệu: "Tịnh giác, thiện trì Ðại lão thiền sư".

Vào năm Tân Dậu (1741), chúa Nguyễn triệu Sơn Ông về kinh để hỏi giáo lý đạo Phật. Khi giã từ, chúa ban cho Sơn Ông một bộ áo cà sa vòng ngọc, móc vàng. Trong các cuộc giao tranh giữa quân Nguyễn và quân Tây Sơn, chùa bị đổ nát, Sơn Ông viên tịch. Tăng chúng các chùa họp lại lo việc mai táng ông, bửu tháp xây bên hữu chùa vào năm 1785.

Năm 1888, Ðào Tấn - một nhà văn hóa lớn của nước ta, đã đến cư trú tại chùa Linh Phong một thời gian. Ông có bài phú đề nơi vách núi (dịch):

                                                             Một cảnh khói hoa trời tự tại 
                                                             Mười năm hồ hải giấc quy lai 
                                                             Ðây học trò lành âu cũng Phật
                                                             Ðó chùa tên Ông Núi ngỡ chốn Tiên

Nhiều thập kỷ nơi đây hoang phế, chỉ còn lại cổng tam quan ở mặt đông và một bửu tháp. Ngôi chùa mới dựng trên vị trí của chùa Linh Phong ngày xưa, làm thỏa lòng mong đợi khách mộ đạo. Ðiều lý thú vẫn còn một dòng suối từ núi cao đổ xuống, chảy vào khuôn viên chùa tạo một cảnh quan gần gũi với thiên nhiên hoang dã. Chính dòng suối này cùng với hang Tổ đã làm cho khách hành hương gợi nhớ nhiều về kiến trúc của ngôi chùa trước đây.

Từ xưa, người đến vãn cảnh chùa Linh Phong không phải là ít. Họ đến với nhiều mục đích khác nhau nhưng có tận hưởng không khí trong lành, mới cảm thấy lòng thanh thản.

Ngày hội chùa Linh Phong đúng vào dịp đầu năm âm lịch nên khách du ngoạn rất đông, cả đoạn đường ven biển của xã Cát Tiến chật như nêm.
Nhân Dân