Hội thảo khoa học “Cao Lỗ - Danh tướng thời dựng nước”, tổ chức ngày 16/1, tại Hà Nội, với sự tham dự của các nhà khoa học thuộc các Viện nghiên cứu, trường học, cơ quan quản lý văn hóa và tổ chức xã hội của các ngành khoa học liên quan.
Hội thảo này do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bắc Ninh, Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam phối hợp tổ chức.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã dự hội thảo, lắng nghe ý kiến của các nhà sử học và phát biểu tôn vinh công lao của danh tướng Cao Lỗ.
Các tham luận tại Hội thảo đã tập trung làm rõ các chủ đề như vai trò của danh tướng Cao Lỗ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ nước Âu Lạc, cống hiến của Cao Lỗ trong chế tạo sử dụng vũ khí cung, nỏ thời Vua An Dương Vương; sự tôn thờ Cao Lỗ và truyền thống phát triển cộng đồng địa phương trong quá khứ và hiện tại, sự nghiệp danh tướng Cao Lỗ và những bài học lịch sử thời kỳ đầu dựng nước; sự ra đời của nước Âu Lạc, nền tảng văn hóa Đông Sơn và mối quan hệ lịch sử-văn hóa giữa Việt Nam với miền Nam Trung Quốc và rộng ra với cả Đông Nam Á và Đông Bắc Á.
Nhiều báo cáo nêu cao công lao của Cao Lỗ trong việc xây dựng thành Cổ Loa, sáng chế “nỏ thần;” đề cập đến những sai lầm của An Dương Vương trong việc không biết dùng người tài, nhận thức không đúng về bản chất cùng những thủ đoạn của kẻ thù; tín ngưỡng thờ Cao Lỗ cùng những tục lễ dân gian tại vùng Gia Bình, Bắc Ninh - nơi được coi là quê hương của ông.
Qua phân tích, đối chiếu giữa các nguồn tư liệu, các kết quả nghiên cứu khoa học đã làm rõ những trang sử của thời dựng nước cùng cuộc sống của cộng đồng cư dân và một số nhân vật tiêu biểu trong đó có danh tướng Cao Lỗ.
Phát biểu tại Hội thảo, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đánh giá cao công lao sự nghiệp của Cao Lỗ đã giúp Vua Thục Phán - An Dương Vương dựng nên Nhà nước Âu Lạc, đã hiến kế với nhà vua dời Đô xuống đồng bằng và giúp nhà vua xây thành Cổ Loa; chế ra Nỏ Liên Châu hay còn gọi là “Nỏ Thần” – một loại vũ khí thần dũng vô địch để giữ nước Âu Lạc với lời nói được truyền tụng “Giữ được Nỏ Thần thì giữ được thiên hạ, mất Nỏ Thần sẽ mất cả thiên hạ”.
Ông đã có tầm nhìn xa, tỉnh táo, cảnh giác và đầy bản lĩnh để can ngăn nhà vua không sa vào quỷ kế của kẻ thù, dù vì điều đó mà bị vua xa lánh. Nhưng khi đất nước bị xâm lược, Tổ quốc lâm nguy, ông lại ra phò Vua, cứu nước, tử tiết trước trận tiền, để lại danh thơm muôn thuở cho hậu thế.
Chủ tịch nước cho rằng, vị danh tướng tuy đã ở cách hơn hai thiên niên kỷ với biết bao thăng trầm của lịch sử, song cuộc đời và sự nghiệp của ông vẫn luôn sống mãi trong tâm trí của người dân Việt Nam qua các thời đại với muôn vàn mầu sắc vừa lịch sử, vừa huyền thoại vô cùng phong phú.
Cuộc hội thảo là dịp để tôn vinh, thể hiện lòng biết ơn của hậu thế hôm nay đối với các bậc tiền nhân đã có công trong lịch sử dựng nước, giữ nước của dân tộc, đồng thời để rút ra những bài học lịch sử cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ngày nay.
Chủ tịch nước nhấn mạnh, Danh tướng Cao Lỗ là một vị anh hùng dân tộc, biểu tượng của bản lĩnh, trí tuệ và sức mạnh Việt Nam trong thời đầu dựng nước, được nhân dân ta sùng kính, thờ phụng ở nhiều nơi trong suốt hàng nghìn năm lịch sử.
Tôn vinh công đức của Tướng quân Cao Lỗ, của những bậc tiền nhân có công với dân, với nước là đạo lý truyền thống của dân tộc ta, là nền tảng văn hóa tinh thần làm nên sức mạnh vô địch, sức sống trường tồn của đất nước.