Hấp dẫn gà nướng Trường Sơn.

Bộ tộc Cơ Tu, một phần không thể thiếu của dãy Trường Sơn hùng vĩ, đã kế thừa và bảo tồn nền văn hóa ẩm thực độc đáo qua hàng ngàn năm. Trải qua bao thăng trầm của thời gian, cộng đồng Cơ Tu vẫn duy trì vẻ độc đáo qua lễ hội, trang phục và âm nhạc và đặc biệt là trong ẩm thực truyền thống, nổi bật trong đó là món gà nướng mang hương vị của núi rừng Trường Sơn.

Già Alăng Phương, 73 tuổi, cư trú tại thôn RaÊ, xã A Ting (huyện Đông Giang), chia sẻ rằng ẩm thực của người Cơ Tu có những giá trị độc đáo. Bằng cách chế biến từ con gà, họ tạo ra những món ăn truyền thống phong phú như nướng, lam, xông khói… Trong số đó, món gà nướng không chỉ đơn giản mà còn đậm chất mộc mạc, hòa quyện với hương vị của rừng Trường Sơn.

Gà núi được nuôi thả trong vườn đồi, nguồn thức ăn tự nhiên như mối, kiến, giun... Đặc điểm này tạo ra hương vị riêng biệt và độ đậm đà của thịt gà. Gà Trường Sơn được nuôi theo truyền thống, ưa chuộng việc “giữ vườn” với thức ăn như bắp, sắn, lúa, điều này khiến gà chậm lớn nhưng lại đặc biệt ngon.

Mùa đông thường là thời điểm lý tưởng để cho những đàn gà Trường Sơn béo mập. Theo đó, khi những cơn mưa dông xuất hiện, đàn mối cánh, kiến cánh bay rời tổ và rơi xuống đất, tạo điều kiện cho bầy gà tha hồ ăn. Điều này làm cho thịt gà thêm phần bùi béo và thơm ngon. Bà con Cơ Tu thường có câu ca: “Ếch tháng Ba, gà tháng Mười” thể hiện rằng gà ở mùa đông thường rất mập tròn.

Món gà nướng được người đồng bào chế biến công phu. Chọn con gà mới lớn sau khi làm sạch sẽ để ráo rồi nướng trên lửa than hồng, sau đó, thêm hỗn hợp dầu phụng, bột ngọt, nước mắm, sả, quế, tiêu rừng (amất), ớt ariêu lên da gà. Lớp da bên ngoài có màu vàng cháy hấp dẫn, khi nhấm nháp, thịt gà thơm ngon, ngọt và đậm đà, không gây ngán.

Gà nướng Trường Sơn thường được ăn kèm với rau sống và chấm muối tiêu rừng, muối chanh, ớt ariêu. Thực khách khi thưởng thức miếng thịt gà Trường Sơn sẽ cảm nhận vị ngon, hòa quyện giữa hương vị béo ngọt của gà và vị cay của ớt, tiêu. Sau khi nhấm nháp miếng thịt gà, thực khách vít cần một hơi rượu đựng trong ché được ngâm ủ bằng men cây rừng truyền thống của đồng bào. Giữa không gian núi rừng, nếu được nghe hát lý, nói lý thì còn gì bằng.

Già làng Alăng Phương tâm sự: “Món gà nướng của người Cơ Tu cũng là món ăn truyền thống của đồng bào bắt nguồn từ nhu cầu cúng lễ hội, cúng Giàng, đãi khách quý hoặc khi nhu cầu thăm viếng giữa các thông sui gia, người thân, bạn bè…

Ngày nay, khi giao lưu văn hóa giữa các dân tộc, vùng miền ngày một phát triển, món gà nướng Trường Sơn không chỉ bó hẹp trong dịp cúng lễ hay bữa ăn gia đình của người Cơ Tu. Nó đã trở thành đặc sản vùng cao, nhất là đối với du khách trong và ngoài nước du lịch, khám phá vẻ đẹp hoang sơ nơi đại ngàn xứ Quảng.

Tiên Sa