Nằm ở độ cao từ 200 - 1.500m so với mực nước biển, Mai Châu có khí hậu trong lành, mát mẻ quanh năm.

Đặt chân đến Mai Châu, điều ấn tượng nhất đối với du khách chính là khung cảnh thiên nhiên rất đỗi yên bình, xen lẫn trong đó là những nếp nhà sàn xinh xắn, những hàng cau thẳng đều tăm tắp… thấp thoáng qua làn sương mờ ảo. Càng thú vị hơn nếu đến đây vào mùa xuân, mùa hè hoặc cuối thu, đầu đông. Vào mùa xuân, Mai Châu như tràn ngập sắc màu của hoa mận trắng và hoa đào đỏ thắm. Màu hoa thuần khiết vươn mình giữa thiên nhiên… Vào mùa hè, khung cảnh nơi đây được bao phủ bởi một màu xanh mơn mởn, đó là màu xanh của cây rừng, của cánh đồng lúa, cánh đồng ngô… Đặc biệt, vào khoảng cuối thu, đầu đông, Mai Châu hiện lên với vẻ đẹp trù phú, ấm no và rực rỡ sắc vàng… Những thửa ruộng bậc thang đang vào mùa lúa chín, vàng óng phủ kín trên khắp các sườn đồi, xen lẫn trong những khu nhà sàn đơn sơ của người dân tộc.

Cảnh sắc thiên nhiên yên bình và hấp dẫn theo từng mùa chưa thể nói hết vẻ đẹp tuyệt vời ở Mai Châu. Nơi đây còn hấp dẫn du khách bởi vẻ đẹp thuần khiết, mộc mạc và tài dệt thổ cẩm, chế tác công cụ, đặc biệt là cách thức làm du lịch cộng đồng của người dân tộc sinh sống ở Mai Châu.

Ở Mai Châu, chủ yếu là hai dân tộc Thái và Mường, ngoài ra còn có 5 dân tộc khác cùng sinh sống: H’Mông, Dao, Tày, Hoa và Việt (Kinh). Người dân tộc ở Mai Châu rất thân thiện và nồng hậu, họ làm du lịch ngay trong những ngôi nhà sàn của mình. Nhà sàn vừa là nơi bà con các dân tộc đón khách đến tham quan, nghỉ ngơi, vừa là sân khấu biểu diễn văn nghệ truyền thống. Đây cũng là những “shop mini” để bà con dân tộc giới thiệu các sản phẩm đặc trưng do chính bàn tay họ làm ra. Để biết sâu hơn, mời du khách đến với bản Lác - một địa chỉ du lịch quen thuộc với nhiều du khách, nhiều hãng lữ hành.

Bản Lác

Hình ảnh bản Lác (xã Chiềng Châu) với những ngôi nhà sàn xinh xắn, vương khói lam chiều luôn cuốn hút nhiều khách du lịch, đặc biệt là khách du lịch nước ngoài.

Nhà sàn ở đây cao ráo, sạch sẽ. Sàn nhà nằm cách mặt đất khoảng 2m, được chống bằng những cột gỗ chắc chắn. Mặt sàn nhà và thân nhà được ghép bằng những tấm tre hoặc bương. Nóc nhà được lợp bằng lá gồi hoặc lá mây. Các ngôi nhà sàn ở đây đều có cửa sổ với kích thước hợp lý để đón gió trời và là nơi để gia chủ treo các giỏ hoa phong lan, lồng chim cảnh. Bên cạnh cửa sổ có đặt một khung cửi để các cô gái Thái ngồi dệt vải thổ cẩm.

Khách đến nhà xin mời múc nước rửa tay trước khi bước lên nhà.

Khách sẽ được chủ nhà mời ngồi trên chiếc chiếu hoa đặt trang trọng ở giữa nhà. Sau đó, chủ nhà mời khách uống rượu cần, ăn cơm lam với thịt nướng, kèm theo rất nhiều món ăn dân tộc khác như: gà gói lá dong nướng, cá suối hấp, măng đắng xào, xôi nếp nương…

Nếu có dịp qua đêm ở đây, vào buổi tối, bên bếp lửa bập bùng, du khách và gia chủ cùng ngất ngây bên ché rượu cần và cùng hòa mình vào những điệu múa, câu hát do các nam thanh nữ tú trong bản biểu diễn. Khách cũng có thể thả bộ trên những con đường trong bản Lác. Vào thời điểm này, những con đường trong bản chẳng khác nào những con phố mua sắm ở các đô thị. Trước cửa những ngôi nhà sàn, bày bán vô số những mặt hàng thủ công: ví tay, túi xách, khăn piêu… bằng thổ cẩm do phụ nữ Thái trắng làm ra và sản phẩm cung, nỏ, tù và…do đàn ông Thái đen chế tác.

Đêm Mai Châu thật đẹp, nhưng rồi cũng trôi theo thời gian. Trước khi ra về, du khách có thể mua một vài món quà lưu niệm cho người thân của mình.

Tạm biệt bản Lác, tạm biệt Mai Châu. Đi xa rồi nhưng trong lòng mỗi du khách luôn vương vấn, nhớ nhung, cũng giống như tình cảm dạt dào của nhà thơ Quang Dũng dành cho Mai Châu.

                                                     “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói 
                                                      Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”

Đường đến Mai Châu

Từ Hà Nội theo quốc lộ 6 khoảng 70km về phía nam đến thành phố Hoà Bình. Đi tiếp theo quốc lộ 6 về phía nam khoảng 30km đến thị trấn Mường Khến, rẽ phải đi thêm khoảng 30km nữa sẽ đến Mai Châu.


                                                                                                                   Thanh Hải biên tập