(TITC) - Ai đã từng một lần đến với Tây Bắc đều có ấn tượng khó quên về những điệu xòe “có lửa” của các cô gái Thái hòa cùng tiếng đàn tính tẩu trầm bổng, tiếng chiêng, tiếng trống nhịp nhàng để rồi mỗi khi chia tay lại thấy nao lòng. Một trong những điểm đến mà du khách thường ghé thăm để xem múa xòe là bản Ten, xã Thanh Xương, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên.
Bản Ten cách TP. Điện Biên Phủ khoảng 2km về phía nam, là nơi cư trú của hơn 100 hộ dân tộc Thái. Người dân địa phương sinh sống chủ yếu dựa vào nghề trồng lúa và chăn nuôi, nhưng những năm gần đây còn làm du lịch cộng đồng, từng bước đưa cuộc sống ngày càng sung túc hơn.
Tất cả các hộ dân trong bản đều di chuyển chuồng trại nuôi gia súc ra khỏi nhà sàn; thiết kế nhà vệ sinh khép kín đủ tiêu chuẩn; trang trí nhà sàn bằng các giỏ hoa, cây cảnh; vệ sinh đường làng ngõ xóm sạch đẹp. Đặc biệt, để tạo phong cách phục vụ chuyên nghiệp, Chi hội Phụ nữ của bản đã lập một đội văn nghệ chuyên biểu diễn các bài dân ca dân vũ của dân tộc Thái, trong đó đặc trưng nhất là điệu múa xòe. Múa xòe Thái phản ánh cuộc sống lao động và sự đấu tranh sinh tồn giữa con người với thiên nhiên; đồng thời thể hiện ước mơ về một cuộc sống thanh bình, ấm no và hạnh phúc. Múa xòe Thái hiện có rất nhiều điệu, trong đó khởi nguồn là 6 điệu xòe cổ, gồm: xòe vòng, xòe bổ bốn, xòe diễn tả tình đoàn kết gắn bó keo sơn, xòe tiến lùi, xòe nâng khăn mời rượu, xòe tung khăn. Từ 6 điệu xòe cổ, các nghệ nhân đã sáng tạo thêm nhiều điệu xoè khác. Tuy nhiên, dù ở hình thức nào thì các điệu xòe Thái đều khiến cho người xem cảm nhận được hương vị nồng say của núi rừng Tây Bắc, khát vọng của con người. Điều thú vị là khi múa xòe, các cô gái Thái bao giờ cũng dùng khăn piêu hay chiếc quạt để múa, càng khiến cho điệu xòe thêm duyên dáng, quyến rũ.
Phong cách làm du lịch chuyên nghiệp của người dân bản Ten còn được thể hiện qua các món đặc sản địa phương như: thịt trâu sấy, thịt bò khô, nộm Thái (gồm cỏ bợ, rau má, ngọn và nụ cây hoa ban...), măng đắng chấm chẩm chéo, thịt trâu chấm nậm pịa, cá suối nướng, rau bồ công anh xào, cỏ mần trầu luộc chấm muối ớt, nụ dong riềng luộc hoặc xào,... Hiện bản Ten đã lập một tổ ẩm thực chuyên phục vụ khách du lịch. Các nhân viên phục vụ đều đã được học nghiệp vụ về nấu ăn và dọn bàn.
Ngoài các điệu múa xòe độc đáo và văn hóa ẩm thực phong phú, những giá trị văn hóa khác như: kiến trúc nhà sàn, lễ hội, nghề sản xuất các mặt hàng thủ công truyền thống… cũng góp phần tạo nên bản sắc văn hóa đặc trưng cho bản Ten.
Mô hình du lịch cộng đồng ở bản Ten còn hấp dẫn du khách bởi phong cách phục vụ chuyên nghiệp, nhiệt tình của người dân địa phương. Với cách làm du lịch riêng biệt, bản Ten đã trở thành điểm sáng về phát triển văn hóa – du lịch kết hợp xây dựng nông thôn mới trên quê hương Điện Biên anh hùng.
Thanh Hải