Chơi tranh Tết xưa và nay
Cập nhật: 01/02/2008
Thú chơi tranh Tết của người Việt đã có từ lâu, đây là một tinh thần mang đậm bản sắc dân tộc, rất thanh nhã.
 Ngày xưa, tranh Đông Hồ được bày bán khắp nơi; bây giờ muốn mua tranh ấy phải vào các gallery chuyên bán tranh cho người nước ngoài mới có, còn không thì phải lặn lội vào tận làng tranh Đông Hồ ở Bắc Ninh thì mới mua được. Tranh Đông Hồ là loại tranh dân gian khá phổ biến treo trong mấy ngày Tết. Nghề vẽ tranh ở đây là nghề cha truyền con nối, sống tập trung ở làng Hồ nên được gọi là tranh Đông Hồ. Tranh được in từ những bản khắc bằng gỗ mít trên giấy dó với nhiều màu sắc tươi tắn, sống động như: ngân nhũ, phấn trắng, cánh kiến, cánh sen, đỏ, vàng, màu hoa lý, phấn hồng,... Vào thời hưng thịnh của dòng tranh này, cả ngày đêm, khắp làng vang lên tiếng giã dó, giấy phơi khắp cánh đồng. Tranh in ra đến đâu bán hết đến đó. Từ nhà nông cho tới giới trí thức, nhà giàu đều thích có vài bức tranh treo trong nhà ngày Tết cho đẹp, mong muốn năm mới gặp nhiều may mắn.
Ngoài ra, tranh Đông Hồ còn có tác động giáo dục, vừa xem vừa suy ngẫm. Những bức tranh Đông Hồ nổi tiếng qua nhiều thế hệ như: đám cưới chuột, hứng dừa, lợn mẹ lợn con...
Khác với tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống cũng được in trên giấy dó nhưng chỉ màu đen là được in từ bản khắc sau đó nghệ nhân mới dùng màu nước tô vờn màu cho bức tranh nên tranh Hàng Trống có độ sâu, độ rung và uyển chuyển hơn. Có rất nhiều mẫu tranh được ưa chuộng như: tranh tố nữ, cá vượt vũ môn, tranh bốn mùa, tranh ngũ hổ, cá chép hóa rồng,...
Tranh Kim Hoàng chủ yếu là tranh thờ, được in một bản giấy đen trên giấy dó sau đó mới được tô bột màu tươi tắn. Chính vì chỉ in trên giấy màu đỏ nên dòng tranh này được gọi là Kim Hoàng.
Qua một thời gian dài chiến tranh, thú chơi tranh Tết dường như bị quên lãng. Chỉ những người thật sự yêu dòng tranh dân tộc này còn giữ cái thú nhâm nhi chén trà, ngắm bức tranh để suy ngẫm cuộc đời. Ngày nay khi đời sống vật chất lẫn tinh thần đầy đủ hơn, dân trí được nâng cao hơn thì cái thú chơi tranh ngày Tết đã trở lại.
Tuy nhiên hiện có nhiều loại tranh khác nhau. Người thích treo tranh, người ưa chơi thư pháp, có người lại khoái ảnh nghệ thuật. Người khá giả bỏ tiền ra mua tranh thêu, tranh sơn dầu có đề tài tĩnh vật hoặc phong cảnh. Trong số những người chơi tranh Tết hiện nay, một số ít chơi tranh theo lối thủy mạc và tranh Đông Hồ. Những loại tranh này kén nội thất nên ít thấy xuất hiện, thậm chí tranh Kim Hoàng gần như không còn nữa.
Một mùa xuân mới lại về, nhà nhà, người người đang chuẩn bị sửa sang nhà cửa đón Tết. Những tờ lịch mới đã được treo lên, nhiều người lo đi xin chữ, chọn tranh để treo. Có lẽ nhiều năm sau nữa cái thú chơi tranh ngày Tết tao nhã này vẫn còn tồn tại cùng với người Việt, dân tộc Việt.
Tạp chí Du lịch
|
 |
|