Ngày 15/2, tại khu di tích chùa Côn Sơn, thị xã Chí Linh đã diễn ra Liên hoan pháo đất tỉnh Hải Dương lần thứ 4, một trong những hoạt động phần hội sôi động nhất được tổ chức sau lễ khai mạc Lễ hội mùa Xuân Côn Sơn-Kiếp Bạc năm 2014, thu hút đông đảo nhân dân và du khách thập phương đón xem cổ vũ.
Liên hoan quy tụ 156 pháo thủ đến từ sáu xã gồm An Đức, Nghĩa An, Quyết Thắng (huyện Ninh Giang), Minh Đức, Quang Khải (huyện Tứ Kỳ), Đức Xương (huyện Gia Lộc).
So với ba lần tổ chức trước, liên hoan năm nay có số đội tham dự nhiều nhất (tăng hai đội thi so với liên hoan lần thứ 3).
Theo quy định, mỗi đội tổ chức thi đấu bốn dây pháo. Mỗi dây pháo thi đấu trong 45 phút. Ở mỗi dây, mỗi pháo thủ chỉ được gieo một pháo. Pháo gieo xuống bàn pháo phải ra từ 2 thước trở lên (40cm/thước) ở hai đầu mép ngoài của manh pháo mới được tính điểm.
Sau gần một ngày thi đấu sôi nổi, chung cuộc, đội pháo đất xã Minh Đức (huyện Tứ Kỳ) đã xuất sắc giành giải nhất toàn đoàn với thành tích 551,2 điểm. Giải nhì thuộc về xã Nghĩa An (huyện Ninh Giang), giải ba được trao cho xã Quang Khải (huyện Tứ Kỳ).
Giải cá nhân về dài dây, pháo thủ Nguyễn Đình Ngũ (xã Nghĩa An) đoạt giải nhất với thành tích 33,4 thước; giải nhì thuộc về pháo thủ Phạm Văn Đoàn (xã Nghĩa An) với thành tích 32,7 thước và giải ba thuộc về pháo thủ Nguyễn Văn Đoàn (xã Minh Đức) với thành tích 32,5 thước.
Giải thành tích bền dây 8 thước được trao cho hai pháo thủ Nguyễn Đình Ngũ và Phạm Văn Đoàn.
Thi pháo đất là trò chơi dân gian đặc sắc có từ lâu đời ở vùng đồng bằng Bắc Bộ, trong đó có nhiều địa phương của tỉnh Hải Dương.
Hàng năm cứ mỗi độ Xuân về, các dịp tháng Tư, tháng Năm âm lịch, nhân dân nhiều xã ở các huyện Ninh Giang, Tứ Kỳ, Gia Lộc lại tổ chức thi pháo đất. Trò chơi này mô phỏng theo nghi lễ cầu mùa, hình thành trong quá trình người Việt chống chọi với thiên tai, địch họa. Vì thế, có thời kỳ, trong tâm thức người dân một số xã, pháo đất đã trở thành một nghi lễ không thể thiếu tại ngày hội cầu mùa.
Dân gian quan niệm, tiếng pháo càng to càng báo hiệu một mùa mưa nắng thuận hòa, cây cối tươi tốt.
Đến nay phong trào chơi pháo đất vẫn còn duy trì thường xuyên ở một số xã, trong đó có xã Nghĩa An, An Đức, Quyết Thắng thuộc huyện Ninh Giang, Minh Đức, Quang Khải thuộc huyện Tứ Kỳ và Đức Xương thuộc huyện Gia Lộc.
Diễn ra trong khuôn khổ lễ hội mùa Xuân Côn Sơn-Kiếp Bạc, liên hoan này không chỉ là sân chơi rèn luyện sức khỏe của người dân địa phương mà còn thu hút sự quan tâm của cộng đồng trong sự nghiệp bảo tồn và phát huy di sản văn hóa dân tộc./.