Đến với làng rối hàng trăm năm tuổi

Ở vùng đồng bằng Bắc Bộ nơi đâu cũng có nghệ thuật múa rối dân gian, có rất nhiều phường rối đã và đang được duy trì bảo tồn và phát triển.

Phường rối nước Hồng Phong là một trong những làng quê vẫn gìn giữ được những tích trò đặc sắc. Trải qua bao đổi thay của lịch sử, Hồng Phong vẫn giữ cho mình một vẻ đẹp nguyên sơ, thanh bình. Quanh ao Thủy Đình, nơi diễn các tuồng tích rối nước của phường rối Hồng Phong luôn thu hút rất đông du khách trong và ngoài nước. Hơn 300 năm tồn tại với nhiều biến cố thăng trầm, phường rối nước Hồng Phong đã tạo được tên tuổi vang xa khắp cả nước. Và nơi đây cũng là điểm du lịch hấp dẫn du khách trong và ngoài nước mỗi khi đến Hải Dương.

Để có các tích trò thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước đến tham quan, thưởng thức, các nghệ nhân phường rối nước Hồng Phong đã phải tốn rất nhiều thời gian công sức và tâm huyết để tạo ra vẻ đẹp hình thức cho những con rối cũng như thường xuyên sáng tạo đổi mới các tích trò. Trong khi đó, biểu diễn rối nước rất công phu và phải qua nhiều công đoạn chuẩn bị nên đòi hỏi nghệ nhân sự kiên trì, lòng nhẫn nại cùng niềm say mê nghề. Có hàng chục công đoạn phải chuẩn bị như: làm thủy đình, đóng cọc, dẫn dây, rồi tác tạo hình tượng những con rối phù hợp với từng tích, trò. Các công đoạn không phức tạp lắm nhưng lại đòi hỏi sự khéo léo và khiếu thẩm mỹ cao của các nghệ nhân tạo hình. Các con rối, chú Tễu, các con vật quen như: long, lân, qui, phụng, cá chép vượt vũ môn… của phường rối Hồng Phong sinh động hơn nhiều nơi khác do chúng được thực hiện bởi các nghệ nhân làng mộc Cúc Bồ nổi tiếng với tay nghề tinh xảo.

Đến với phường rối nước Hồng Phong, du khách không chỉ được thưởng thức mà còn có thể tự mình tham gia rối nước. Ở đây, du khách cũng có thể trở thành một nghệ nhân thực thụ với chú Tễu, quần xắn cao tận đầu gối, họ lội xuống nước học cách biểu diễn rối nước và thích thú điều khiển chú Tễu hoạt động.

Phá cách sân khấu rối truyền thống: Một mình… một sân khấu

Trông như một chậu nước to song sân khấu mini ấy lại cần sự tính toán cẩn trọng, vì chỉ cần lượng nước không đủ hay đặt trên bề mặt gồ ghề là có thể tan tành một buổi diễn. Sân khấu độc đáo này có thể len lỏi đến từng ngóc ngách dân

 cư mà đồng nghiệp tại các nhà hát lớn phải… bó tay. Lúc thì trên vỉa hè một hội chợ, khi lên khu nghỉ dưỡng trên núi, thậm chí vào cả tháp Hà Nội. Đến nay, anh là người duy nhất biểu diễn rối nước kiểu này và sân khấu mang tên Thanh Liêm được bạn bè quốc tế truyền tai nhau như một sự thú vị, lạ lùng.

Những ngày đầu, anh biểu diễn với một con rối, rồi dần dà anh nghĩ cách để điều khiển hai, ba nhân vật. Đến giờ, cùng lúc anh có thể “bắt” 8 chú rối phải nghe theo ý mình nhờ một dàn điều khiển mà phải khó nhọc lắm mới sáng chế thành công.

Anh cho biết, các trò diễn dân gian đem lại cho anh niềm tự hào khôn tả mỗi khi biểu diễn tại xứ người. Chỉ đơn giản là trò chọi trâu, đua thuyền, múa rồng… song khán giả có thể cảm nhận được nét tinh tế trong văn hoá của người điều khiển. Theo anh, các trò diễn không cần kể

câu chuyện thật hay mà cái chính là sự khéo léo, tài tình trong từng động tác di chuyển, hoạt động của nhân vật rối. Những chuyến lưu diễn dài ngày ở Ý, Ba Lan, Canada, Hàn Quốc, Malaysia, Thái Lan… của anh luôn được khán giả đón nhận nồng nhiệt. 

Thông tin thêm: