Thị trấn An Châu cách thành phố Long Xuyên khoảng 7km. Từ thị trấn An Châu, theo tỉnh lộ 941 khoảng 45km về phía tây, du khách sẽ tới thị trấn Tri Tôn. Rẽ phải và đi tiếp khoảng 7km nữa, du khách sẽ tới núi Cấm.

Đường lên núi Cấm

Núi Cấm hay còn gọi là núi Ông Cấm có tên chữ là Thiên Cấm Sơn (nghĩa là một ngọn núi đẹp), nằm trong khu tam giác Tịnh Biên - Nhà Bàng - Tri Tôn, thuộc địa phận xã An Hảo, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang. Đây là ngọn núi cao nhất (cao 716m) và hùng vĩ nhất trong dãy Thất Sơn.

Theo truyền thuyết, trước kia, nơi đây rất âm u, hiểm trở và có nhiều thú dữ ăn thịt, do vậy mà người dân trong vùng không dám lên núi săn bắn, hái lượm. Một truyền thuyết khác cho rằng, Nguyễn Ánh đã từng trú ẩn ở đây và truyền lệnh cấm dân chúng không được đi lại trong khu vực này. Hai lý do này lý giải tại sao ngọn núi này lại có tên là núi Cấm.

Ngày nay, núi Cấm đã trở thành một điểm du lịch sinh thái lý tưởng nhờ có địa thế và các điểm du lịch đẹp.

Theo sách của các nhà phong thủy, do vùng Thất Sơn chạy dọc theo sườn Tây An Giang, giữa miền đồng bằng màu mỡ - nơi mà có khí âm dương hội tụ nên núi Cấm là một Long huyệt; thêm vào đó, nơi đây bao giờ cũng được che phủ bởi một lượng lớn cây rừng (theo số liệu thống kê, rừng ở Bảy Núi có khoảng 815 loài thực vật, điển hình như: thạch tùng, tuế, dương xỉ, thông, ngọc lan…), cho nên khí hậu ở núi Cấm mát mẻ quanh năm, nhiệt độ trung bình hàng năm trong khoảng từ 18 đến 24ºC.

Ngoài môi trường thiên nhiên lý tưởng, núi Cấm còn nổi tiếng bởi có nhiều thắng cảnh đẹp như: vồ (ngọn đồi nhỏ) Bồ Hong, vồ Thiên Tuế, vồ Đầu, vồ Bà, vồ Ong Bướm, Vồ Bạch Tượng, suối Thanh Long và một số công trình kiến trúc nổi tiếng như: chùa Vạn Linh, chùa Phật Lớn, chùa Phật Nhỏ, tượng Phật Di Lặc, khu du lịch Lâm Viên…

Vồ Bồ Hong: Đây là một ngọn đồi nhỏ cao 716m, cao nhất trong các ngọn đồi ở núi Cấm. Nhờ độ cao này mà núi Cấm được xem là nóc nhà của đồng bằng sông Cửu Long. Tương truyền, trước đây có nhiều côn trùng gọi là bồ hong sinh sống nên gọi là Vồ Bồ Hong. Trên Vồ này có tượng thờ Ngọc Hoàng, hàng năm, rất đông người đến tham quan và chiêm bái.

Ngay bên dưới Vồ Bồ Hong là hang Ông Hổ. Theo người dân nơi đây cho biết, cái hang này trước kia có hổ trú ngụ nên có tên như vậy. Hiện nay rất ít người xuống hang vì đường đi khá hiểm trở.

Vồ Thiên Tuế: Đây là một ngọn đồi nhỏ cao 541m. Trước kia, khu vực này có rất nhiều cây thiên tuế sinh sống, chúng mọc thành rừng. Tương truyền, Nguyễn Ánh, niên hiệu Gia Long (1802 -1819) đã từng đặt doanh trại ở đây để trốn tránh sự truy đuổi của quân Tây Sơn, vì để đảm bảo an toàn cho nhà vua, lúc đó người ta gọi “trại” là Vồ, tức Vồ Thiên Tuế.

Hiện nay, ở Vồ Thiên Tuế còn lưu lại một hiện vật chứng minh nơi đây đã có sự hiện diện của vua Gia Long như: ghế vua ngồi.

Vồ Đầu: Ngọn đồi nhỏ này cao 584m và là đỉnh cao đầu tiên ở núi Cấm tính từ phía bắc.

Vồ Bà: Ngọn đồi này cao 579m, có điện thờ Bà Chúa Xứ.

Vồ Ông Bướm: Ngọn đồi này cao 480m. Tương truyền trước kia có hai người Khmer tên Ông Bướm và Ông Vôi lưu lạc đến đây nên mới có tên là Vồ Ông Bướm. Vồ Bạch Tượng: Đây là một tảng đá lớn có hình giống con voi đứng uy nghi bên sườn núi.

Suối Thanh Long: Đây là con suối nước khoáng bắt nguồn từ lưng chừng núi. 

Chánh điện chùa Vạn Linh

Chùa Vạn Linh: Chùa tọa lạc trên một sườn núi, ở độ cao 550m, phía trước là hồ Thủy Liêm rộng lớn có sức chứa 60.000m3 nước, bao quanh cả khu vực này là rừng cây trái.

Ngôi chùa này là do Hòa thượng Thích Thiện Hạ Quang - đệ tử của tổ Phi Lai thuộc dòng Lâm Tế, khai sơn năm 1929. Lúc đầu chùa chỉ là một am nhỏ được làm toàn bằng cây lá đơn sơ, bởi vậy mà nó có tên là chùa Lá. Năm 1940, chùa Lá được đổi tên thành chùa Vạn Linh. Năm 1995, chùa được Đại đức Thích Hoàng Xuân thiết kế, xây mới theo lối kiến trúc cổ truyền phương Đông, nổi bật nhất là ba ngọn tháp uy nghi, trầm mặc, được đặt tại ba vị trí khác nhau ở phía trước tiền đường, đó là: tháp Quan Âm 9 tầng, cao hơn 35m (ở chính giữa), tháp Hoà thượng khai sơn Thích Thiện Hạ Quang 3 tầng (ở bên phải) và tháp chuông 9 tầng với quả đại Hồng chung nặng 1,2 tấn (ở bên trái).

Ngoài kiến trúc của ba ngọn tháp, phần chánh điện cũng làm tăng thêm vẻ đẹp cổ kính, linh thiêng của ngôi chùa. Đây là một nhà cao và khá rộng với Điện Phật được bày trí tôn nghiêm, chính giữa có đặt tượng đức Phật Thích Ca được tạc bằng đá nguyên khối, nặng 2 tấn, do điêu khắc gia Hoàng Hữu thực hiện vào năm 1997. Hai bên tượng đức Phật Thích Ca có đặt hai phù điêu Bồ Tát Quán Thế Âm và Bồ Tát Địa Tạng cũng được tạc bằng đá do Phật tử Diệu Nghĩa (Việt kiều Úc) cúng dường năm 1996.

Chùa Phật Lớn: Ngôi chùa này được ông Bảy Do (Cao Văn Long) tạo dựng vào năm 1912 trên một khoảng đất nằm gần đỉnh núi Cấm, sau này người ta có tu sửa lại. Được gọi là chùa Phật Lớn là vì trong chùa có thờ một tượng Phật rất lớn, cao gần 2m và cái tên này để phân biệt với chùa Phật Nhỏ ở núi Cấm.

Tượng Phật Di Lặc trên đỉnh núi Cấm

Tượng Phật Di Lặc: Bức tượng này được xây dựng trên đỉnh núi Cấm, có chiều cao hơn 33,6m, nặng khoảng 600 tấn, trong tư thế ngồi đang mỉm cười nhìn du khách. Đây là bức tượng đã được Trung tâm sách Kỷ lục Việt Nam (Vietbooks) công nhận là bức tượng Di Lặc lớn nhất Việt Nam.

Khu du lịch Lâm Viên - Núi Cấm: Khu du lịch này nằm dưới chân núi về phía đông, có diện tích khoảng 100ha. Nơi đây có các dịch vụ ẩm thực, vui chơi giải trí đa dạng như: nhà hàng Kaolin - phục vụ các món ăn đặc sản vùng Tây Nam Bộ, đờn ca tài tử, sân chơi cho trẻ em...

Du khách đến với núi Cấm, nhất là vào mùa xuân, sẽ thấy cảnh đẹp ở đây thật tuyệt vời: cây cối đâm chồi nảy lộc, hoa trái xum xuê... Trên các vồ núi cao, buổi sáng sớm sương trắng giăng đầy, buổi trưa nắng vàng dịu dàng xuyên qua từng kẽ lá, buổi chiều tối mây bay là đà vương đầu núi và đêm về trời se se lạnh…, pha lẫn trong khung cảnh nên thơ đó là bản hòa ca đan xen giữa tiếng thác đổ, tiếng suối reo và tiếng chim gọi bạn tìm nhau… Đây đúng là một vùng thủy tú sơn kỳ mà đã được giới báo chí và nhiều du khách ví như Đà Lạt thứ 2 của Việt Nam.

Từ trên đỉnh núi Cấm, du khách có thể phóng tầm mắt chiêm ngưỡng toàn bộ cảnh đẹp xung quanh, phía xa xa là vùng Hà Tiên Thập Cảnh và biên giới Tây Nam. 


                                                                                                      Thanh Hải biên tập